"ΠΛΕΥΣΙΣ"-Ναυπηγική και Ναυσιπλοϊα των Ελλήνων

ΜΟΥΣΕΙΟ ΗΡΑΚΛΕΙΔΩΝ

Μια μεγάλη έκθεση φιλοξενεί το Μουσείο Ηρακλειδών υπο τον τίτλο «ΠΛΕΥΣΙΣ-Ναυπηγικη και Ναυσιπλοϊα των Ελληνων απο την αρχαιοτητα εως τους νεοτερους χρονους και χαρτογραφεί την εξέλιξη της ναυτοσύνης. Η πρωτοβουλία είναι υπό την αιγίδα του Γενικού Επιτελείου Ναυτικού και τα εγκαίνια θα γίνουν το Σάββατο 1 η Οκτωβρίου.

Η ιστορία της ελληνικής Πλεύσεως στο Αιγαίο και τη Μεσόγειο παρουσιάζεται μέσα από περίπου σαράντα χειροποίητα ξύλινα ομοιώματα ελληνικών πλοίων (0,60 μ. έως 1,50 μ.), κατασκευασμένα με παραδοσιακό τρόπο και με γνήσια αυθεντικά υλικά, τα οποία χρονολογούνται από την προϊστορική αρχαιότητα έως τις αρχές του 20ού αιώνα.

Δημιουργός των εκθεμάτων είναι ο Μηχανολόγος-Μηχανικός M. Sc., Μικροναυπηγός Δημήτρης Μάρας, ο οποίος έχει εντρυφήσει στη μελέτη της ναυπηγικής ιστορίας του ελλαδικού χώρου, αλλά και στην κατασκευή μικρογραφικών ομοιωμάτων πλοίων.
Στην έκθεση συμμετέχει και η ζωγράφος-χαράκτρια Μαίρη Σχοινά, με επιλεγμένα έργα της από τις ενότητες «Αιγαιίς» (Αρχαίες Ελληνικές Γραφές), «Ωδές Αιγαίου» και «Ωδές Αιγαίου τιμούν τους Πανάρχαιους Θησαυρούς των Αντικυθήρων», εμπνευσμένα από τη θάλασσα του Αιγαίου.
Επιπλέον, θα παρουσιαστούν όργανα ναυσιπλοΐας, αλλά και ένα ομοίωμα σε φυσικό μέγεθος του Μηχανισμού των Αντικυθήρων.
Στις διαδραστικές ξεναγήσεις ειδικότερα, οι επισκέπτες θα μπορούν να πειραματιστούν με όλες τις γνωστές, σύμφωνα με τις διεθνείς έρευνες, λειτουργίες του πάνω σε ένα ειδικά κατασκευασμένο μοντέλο (επιστημονικός σύμβουλος: Ξενοφών Δ. Μουσάς, Αστρονόμος, καθηγητής Φυσικής Διαστήματος ΕΚΠΑ, τ. Διευθυντής Εργαστηρίου Αστροφυσικής & Αστεροσκοπείου ΕΚΠΑ, κατασκευαστής: Διονύσης Γ. Κριάρης, Μαθηματικός-Κατασκευαστής ομοιωμάτων αρχαίων οργάνων).
Η Πλεύσις πλαισιώνεται από πλούσιο εποπτικό υλικό, χάρτες, βιντεοπροβολές, σχεδιαστικές επεξηγηματικές αναπαραστάσεις του αρχαιολόγου Γιάννη Νάκα και κατάλογο των εκθεμάτων, ενώ θα πραγματοποιούνται ξεναγήσεις καθώς και ειδικές οργανωμένες επισκέψεις για σχολικές ομάδες, έτσι ώστε οι μαθητές να μυηθούν με εύληπτο και κατανοητό τρόπο στην πλούσια ιστορία της ελληνικής ναυπηγικής και ναυσιπλοΐας.

Στόχος της έκθεσης είναι να παρουσιάσει με εύληπτο και κατανοητό τρόπο στους επισκέπτες, την ιστορία της ελληνικής ναυπηγικής και ναυσιπλοΐας, καθιστώντας τους κοινωνούς σε ένα νοητό ταξίδι στο χρόνο και αναδεικνύοντας το διαχρονικό, στενό δεσμό των Ελλήνων με τη θάλασσα.

Επίσης στην δημιουργία της έκθεσης μετειχαν το Ναυτικό Μουσείο Λιτόχωρου με δανεισμό πέντε οργάνων ναυσιπλοΐας, το Γενικό Επιτελείο Ναυτικού και το Ινστιτούτο Έρευνας της Αρχαίας Ναυπηγικής και Τεχνολογίας «ΝΑΥΔΟΜΟΣ» με οπτικοακουστικό υλικό˙ το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, το Νομισματικό και Επιγραφικό Μουσείο, το Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά, το Μουσείο Προϊστορικής Θήρας, το Αρχαιολογικό Μουσείου Αταλάντης και το Ναυτικό Μουσείο Αιγαίου για την παραχώρηση φωτογραφιών επιλεγμένων αντικειμένων από τις συλλογές τους.
Στο Μουσείο Ηρακλειδών  Απ. Παύλου 37, Θησείο. Η έκθεση θα διαρκέσει έως 28 Μαιου 2017

Γλυπτά του Παρθενώνα: Νέα επιστημονικά δεδομένα παρουσιάστηκαν στο συνέδριο

Νότια μετόπη του Παρθενώνα που απεικονίζει πάλη Κενταύρου με Λαπίθη. Βρετανικό Μουσείο.

«Θα συνεχίσω τις ανασκαφές με την πιο μεγάλη θέρμη στο Ναό της Αθηνάς και θα συνεχίσω να πριονίζω τα ανάγλυφα. Είναι μία εργασία που απαιτεί χρόνο … Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατόν να έχουμε το σύνολο της Πανδρόσου εγώ δεν απελπίζομαι για μία από τις Καρυάτιδες».

 

Στο Μουσείο της Ακρόπολης

Νέα στοιχεία από τα αρχεία του Λόρδου Έλγιν, ο τρόπος που τεμαχίστηκε η ζωφόρος του Παρθενώνα, τα αρχιτεκτονικά μέλη που βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο και τα προβλήματα αντικατάστασής τους, το ναυάγιο του Μέντορα και η έρευνα στα Οθωμανικά Αρχεία της Κωνσταντινουπόλης, ήταν μερικά από τα θέματα που παρουσιάστηκαν στο συνέδριο «Τα γλυπτά του Παρθενώνος: 200 χρόνια από την ιδιοποίησή τους από το Βρετανικό Μουσείο», το οποίο
πραγματοποιήθηκε στις 24 και 25 Σεπτεμβρίου 2016.

Το συνέδριο διοργάνωσε ο «Σύλλογος των Αθηναίων» στο Μουσείο Ακρόπολης, με αφορμή τη συμπλήρωση 200 ετών από την ιδιοποίησή των γλυπτών του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο. Συμμετείχαν διακεκριμένοι Έλληνες και ξένοι αρχαιολόγοι, αναστηλωτές-μηχανικοί και έγκριτοι νομικοί, οι οποίοι παρουσίασαν τα αποτελέσματα των νεότερων ερευνών και των τελευταίων εξελίξεων για τα γλυπτά, με τη συμμετοχή εκπροσώπων από 14 Εθνικές Επιτροπές χωρών που υποστηρίζουν την επιστροφή τους. Παράλληλα, παρουσιάστηκαν οι νομικές πτυχές του θέματος.

Π. Παυλόπουλος:«Επιβάλλεται η επιστροφή των Γλυπτών του Παρθενώνα»

Τη μοναδικότητα του Παρθενώνα ως μνημείου της Παγκόσμιας Πολιτιστικής Κληρονομιάς και την ανάγκη επαναπατρισμού των Γλυπτών του, προκειμένου να συμβολίσει και να εκπέμψει προς την Ανθρωπότητα το αιώνιο και μοναδικό πολιτισμικό μήνυμα που του αναλογεί, υπογράμμισε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Προκόπης Παυλόπουλος, κατά την εναρκτήρια ομιλία του στο Συνέδριο. Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας τόνισε ότι η επιστροφή των Γλυπτών, ειδικά του Παρθενώνα, επιβάλλεται γιατί: «Χωρίς τα γλυπτά αυτά, ο Παρθενώνας, βαριά λαβωμένος από μίαν ιερόσυλη πράξη βανδαλισμού και λεηλασίας, που καλύπτεται εδώ και πάνω από δυο αιώνες από τη λεοντή μιας δήθεν «αρχαιολατρίας», η οποία πλήττει ευθέως την Παγκόσμια Πολιτιστική Κληρονομιά, δεν μπορεί να συμβολίσει και να εκπέμψει προς την Ανθρωπότητα το αιώνιο, αειθαλές και μοναδικό πολιτισμικό μήνυμα που του αναλογεί».

Ως προς την παγκόσμιας πολιτισμικής εμβέλειας μοναδικότητα του Παρθενώνα και των Μνημείων του, σημείωσε ότι δεν χρειάζεται να επιχειρηματολογήσει κανείς επί μακρόν και έκανε λόγο για μια αυταπόδεικτη αλήθεια, η οποία εδράζεται σε ακλόνητα τεκμήρια.

Νέα επιστημονικά δεδομένα

«Θα συνεχίσω τις ανασκαφές με την πιο μεγάλη θέρμη στο Ναό της Αθηνάς και θα συνεχίσω να πριονίζω τα ανάγλυφα. Είναι μία εργασία που απαιτεί χρόνο … Σε περίπτωση που δεν είναι δυνατόν να έχουμε το σύνολο της Πανδρόσου εγώ δεν απελπίζομαι για μία από τις Καρυάτιδες».

Το παραπάνω απόσπασμα (με ημερομηνία 5 Ιανουαρίου 1802) από τις επιστολές που έστειλε στον εργοδότη του Έλγιν ο Ιταλός ζωγράφος Τζοβάνι Μπατίτσα Λουζιέρι, ο άνθρωπος που συνέβαλε καταλυτικά στην άνευ προηγουμένου βίαιη απόσπαση των Γλυπτών του Παρθενώνα –και όχι μόνο–, ήταν μέρος όσων ανέφερε στην ανακοίνωσή της η Τατιάνα Πούλου, αρχαιολόγος της Εφορείας Αρχαιοτήτων Αθηνών, που ερεύνησε το αδημοσίευτο σήμερα Αρχείο Έλγιν. Όσα ακόμα ακούστηκαν, ίσως για πρώτη φορά μπροστά σε κοινό από τότε που γράφτηκαν, προκάλεσαν έντονο ενδιαφέρον, αλλά και αποτροπιασμό:

«Ελπίζω να μην μου δημιουργήσουν καμία δυσκολία για να συνεχίσω την ανασκαφή στο Ναό της Αθηνάς και να μπορέσω να πάρω στην κατοχή μου όλα τα τμήματα γλυπτών που θα βρω. Ο κύριος Χαντ έγραψε στην Εξοχότητά σας για λογαριασμό μου να προσκομίσετε στην Αθήνα μία δωδεκάδα πριόνια για μάρμαρο, διαφόρων μεγεθών το συντομότερο δυνατό. Μου χρειάζονται τρία ή τέσσερα, 20 πόδια μακριά, ώστε να κόψω ένα μεγάλο ανάγλυφο, το οποίο δεν μπορεί να μετακινηθεί, χωρίς να μειώσουμε το βάρος του» (20 Σεπτεμβρίου 1801).

«Κάνω ό, τι μπορώ για να αυξήσω τη συλλογή σας, Μιλόρδε. Πήρα την άδεια του Δισδάρη να κατεβάσω ένα δωρικό κιονόκρανο από τον Παρθενώνα, αλλά πρέπει να το πριονίσω στα δύο, αν το άλλο είναι αρκετά μεγάλο, αυτό είναι τεράστιο. Οι πόρτες του κάστρου δεν είναι τόσο μεγάλες για να μπορέσει να περάσει» (4 Οκτωβρίου 1802). Ο Τζοβάνι Μπατίστα Λουζιέρι είχε προσληφθεί από τον Έλγιν μαζί με άλλους καλλιτέχνες από την Ιταλία για να κάνουν εκμαγεία και να προετοιμάσουν λεπτομερή αρχιτεκτονικά σχέδια. Τα όσα διαδραματίστηκαν τα έτη 1801-1804, με πρωταγωνιστή τον Ιταλό ζωγράφο, έγιναν μέρος μιας πολύ σημαντικής ανακοίνωσης που κέρδισε τις εντυπώσεις.

Εξίσου ενδιαφέρουσες όμως ήταν και οι υπόλοιπες ομιλίες, όπως αυτή της Μαρίας Ιωαννίδου, πολιτικού μηχανικού και επίτιμης διευθύντριας της Υπηρεσίας Συντήρησης Μνημείων Ακροπόλεως (ΥΣΜΑ), η οποία αναφέρθηκε σε ένα θέμα που μέχρι σήμερα δεν έχει γίνει ιδιαίτερα γνωστό στο ευρύ κοινό: Στα αρχιτεκτονικά μέλη των μνημείων της Ακρόπολης (Παρθενώνα, Ερέχθειο, Αθηνά Νίκη), που επίσης λεηλατήθηκαν από τον Έλγιν την περίοδο 1801-1804 και σήμερα βρίσκονται στο Βρετανικό Μουσείο. «Οι αναστηλώσεις των μνημείων από την Επιτροπή Συντήρησης Μνημείων Ακροπόλεως (ΕΣΜΑ) αποτέλεσαν ιδανική χρονική συγκυρία για την επιστροφή και επαναφορά στα μνημεία των αυθεντικών μελών. Ήταν μια ευκαιρία η οποία δυστυχώς παρέμεινε ανεκμετάλλευτη», ανέφερε η κα Ιωαννίδου, συμπληρώνοντας ότι παρά τις κατά εποχές προσπάθειες της ελληνικής πλευράς, το αίτημα επιστροφής των αρχιτεκτονικών μελών των μνημείων δεν είχε θετική ανταπόκριση. «Ίσως επειδή συνδεόταν από βρετανικής πλευράς με τη διεκδίκηση των γλυπτών του Παρθενώνα: Ενδεχομένως η υποχώρηση στα αρχιτεκτονικά μέλη θα οδηγούσε σε ανάλογη υποχώρηση στα γλυπτά. Ωστόσο, η τοποθέτηση των αντιγράφων τους στις θέσεις των αυθεντικών μελών –όπου αυτό έχει γίνει– δεν αποτελεί οριστική αποδοχή της παραμονής τους στο Βρετανικό Μουσείο, καθώς το θέμα παραμένει ανοικτό και επίκαιρο», σημείωσε η ομιλήτρια.

Οι περιπέτειες των γλυπτών, όμως, δεν τελείωσαν με τη βίαιη απόσπασή τους. Το ναυάγιο του «Μέντωρ» το 1802 στα Κύθηρα, του πλοίου του Έλγιν με φορτίο ένα μέρος από τα αριστουργήματα του Ιερού Βράχου, ήταν το θέμα της ομιλίας του Δημήτριου Κουρκουμέλη, αρχαιολόγου της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων (ΕΕΑ). Τα εν λόγω μάρμαρα ανελκύστηκαν ως το 1804, ωστόσο φήμες για εμφάνισή τους στην περιοχή του ναυαγίου οδήγησαν σε ποικίλες έρευνες, όπως εκείνες του 1875, του 1980 και του 2009.

Μεταξύ 2011 και 2015 διενεργήθηκε από την ΕΕΑ (υπό τον κ. Κουρκουμέλη) υποβρύχια αρχαιολογική έρευνα και ανασκαφή στο ναυάγιο, με αποτελέσματα που, αν και δεν σχετίζονται με τα αρχαία γλυπτά, δεν ήταν διόλου ευκαταφρόνητα: Μεταξύ άλλων, βρέθηκαν όργανα ναυσιπλοΐας και εξαρτήματα του πλοίου, οβίδες, πιστόλια, μολύβδινα βόλια, διακοσμητικά και αντικείμενα διαβίωσης επί του πλοίου, προσωπικά αντικείμενα των επιβατών, νομίσματα οθωμανικά και ορισμένα δυτικοευρωπαϊκά.
Επίσης, 11 σχιστολιθικές πλάκες με απολιθώματα (στο πλαίσιο της συλλεκτικής μανίας της εποχής), αρχαία νομίσματα, ένα μαρμάρινο μικρό αγγείο, ίσως αιγυπτιακό, ένας μαρμάρινος διακοσμητικός οφθαλμός, ένα θραύσμα ανάγλυφου σκύθου, τέσσερις ενσφράγιστες λαβές ροδιακών οξυπύθμενων εμπορικών αμφορέων (η μία με το όνομα του Παυσανία, που πιθανόν σχετίζεται με τον ομώνυμο άρχοντα της Ρόδου τον 2ο αι. π.Χ.), καθώς και δύο θραύσματα από αιγυπτιακά αγάλματα, μάλλον από την Αλεξάνδρεια, που πιθανόν μεταφέρονταν ως έρμα στο πλοίο – κατά την πρακτική της εποχής. Πρόκειται για το θραύσμα ενός φαραωνικού αγάλματος της 18ης δυναστείας κι ένα μικρότερο μιας ανάγλυφης στήλης, πιθανόν αφιερωμένης στο θεό Ρα, που ανήκει στην Πτολεμαϊκή περίοδο.

Πώς αντέδρασαν οι Αθηναίοι στη σύληση του Παρθενώνα στα χρόνια που ακολούθησαν; Στο θέμα αναφέρθηκε ο Ελευθέριος Σκιαδάς, διευθυντής της εφημερίδας «Εστία» και πρόεδρος του «Συλλόγου των Αθηναίων» στην ομιλία του με τίτλο «Τα Σεβάσματα των Αθηναίων κατά τον 19ο αιώνα».
«Οι πηγές αποκαλύπτουν πως ο πρώτος που αντέδρασε στη λεηλασία του λόρδου Έλγιν ήταν ο «Διδάσκαλος των Αθηναίων» Ιωάννης Βασιλείου Μπενιζέλος (περ. 1730-1807), που διηύθυνε περίπου τρεις δεκαετίες την περίφημη «Σχολή Ντέκα» και είναι ο γνωστός συγγραφέας της Ιστορίας των Αθηνών. Ο ισχυρός λόγος του ακούσθηκε, φθάνοντας μέχρι τον Έλγιν, ο οποίος επισκέφθηκε την Αθήνα, το 1803.
Ο Ι. Μπενιζέλος διαμαρτυρήθηκε εγγράφως προς τον Βρετανό Αγγλικανό ιερέα και έμπορο αρχαιοτήτων Φίλιπ Χαντ (1772-1838) που συμμετείχε στην κουστωδία του λόρδου», σημείωσε ο κ. Σκιαδάς για να συνεχίσει, μεταξύ άλλων, με την άγνωστη εν πολλοίς πληροφορία ότι τη δεκαετία του 1880 υπήρξε Ψήφισμα του Δήμου Αθηναίων περί επιστροφής των Γλυπτών του Παρθενώνα.

Τέλος, στη συζήτηση που ακολούθησε μικρή παρέμβαση έκανε και ο καθηγητής Μανόλης Κορρές, ο οποίος, μεταξύ άλλων, ανέφερε ότι «σήμερα το νέο Μουσείο Ακρόπολης παρέχει τις μεγαλύτερες εγγυήσεις και πως όλη αυτή η προσπάθεια που άρχισε από τον λόρδο Μπάιρον και συνεχίζεται ως σήμερα είναι δικαιότατη και σίγουρα κάποια στιγμή θα φέρει το ποθούμενο αποτέλεσμα».-/www.archaiologia.gr/

 

Εμπλουτίζεται ο αρχαιολογικός Άτλαντας της Δήλου.

Από την υποβρύχια έρευνα καταγράφηκαν κτηριακές κατασκευές άγνωστες μέχρι σήμερα καθώς και δομικό υλικό καθ’ όλο σχεδόν το μήκος της δυτικής ακτογραμμής.

Ίχνη βυθισμένης συνοικίας στη Δήλο…Κτιριακά κατάλοιπα που ανακαλύφθηκαν στη δυτική ακτή της Δήλου* Λιμενικές εγκαταστάσεις που ήταν άγνωστες στους επιστήμονες μέχρι τώρα, κατάλοιπα βυθισμένων κτιρίων, είκοσι θραύσματα κιόνων και πεσσών και ένα ακόμα ναυάγιο με άφθονη κεραμική εντοπίστηκαν τον Σεπτέμβριο στη Δήλο.

Υποβρύχια έρευνα στη δυτική ακτή της Δήλου

Στο διάστημα 5 έως 15 Σεπτεμβρίου 2016 πραγματοποιήθηκε η πρώτη συνεργατική υποβρύχια έρευνα στη Δήλο με τη Γαλλική Σχολή Αθηνών (EFA), υπό τη Διεύθυνση της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων (EAA). Επιστημονικοί υπεύθυνοι της έρευνας από  πλευράς της ΕΕΑ ήταν η καταδυόμενη αρχιτέκτονας Αικ. Ταγωνίδου και από πλευράς EFA ο δρ J.-Ch. Moretti.

Η υποβρύχια έρευνα αφορούσε στη χαρτογράφηση-αποτύπωση των βυθισμένων  αρχαιολογικών καταλοίπων της δυτικής ακτής της Δήλου και την ενσωμάτωση των κτηριακών αποτυπώσεων και δεδομένων της στο σύστημα (SIG) της Γαλλικής Σχολής Αθηνών για τη Δήλο.

Στη διάρκεια της έρευνας εντοπίστηκαν κτηριακά κατάλοιπα, καθώς και είκοσι θραύσματα κιόνων και πεσσών.

Από την υποβρύχια έρευνα καταγράφηκαν κτηριακές κατασκευές άγνωστες μέχρι σήμερα καθώς και δομικό υλικό καθ’ όλο σχεδόν το μήκος της δυτικής ακτογραμμής. Σημαντική είναι η ανακάλυψη ισχυρής κατασκευής πλάτους 4 μ. που πλαισιώνει την ακτή και τον γνωστό μέχρι σήμερα προβλήτα (môle), καθώς και εκτεταμένου αναχώματος βαθύτερα μέσα στη θάλασσα, γεγονός που αλλάζει τα μέχρι τώρα γνωστά δεδομένα της αρχαίας τοπογραφίας στο νησί.

Βορειότερα των κατασκευών αυτών εντοπίστηκε μια συστάδα μεγάλου μεγέθους ογκολίθων από ντόπιο γρανίτη, τοποθετημένη με σκοπό την προστασία της παράκτιας ζώνης από τη θαλάσσια διάβρωση. Ακόμα βορειότερα εντοπίζονται κτηριακά κατάλοιπα, καθώς και είκοσι θραύσματα κιόνων και πεσσών.

Τμήμα του φορτίου του ναυαγίου σώζεται κάτω από τον αμμώδη πυθμένα.

Κατά τη διάρκεια των ερευνών εντοπίστηκε επίσης ναυάγιο υστεροελληνιστικών-ρωμαϊκών χρόνων. Σημαντικό τμήμα του φορτίου του διασώζεται κάτω από τον αμμώδη πυθμένα (ακέραιοι αμφορείς διαφόρων τύπων, μικρότερα αντικείμενα και χρηστικά είδη).

Εν κατακλείδι από τα νέα δεδομένα της υποβρύχιας έρευνας προκύπτει ότι μεγάλο μέρος των λιμενικών εγκαταστάσεων που εξασφάλιζαν παντοιοτρόπως την προστασία του νησιού καθώς και μεγάλο τμήμα σημαντικών κτηρίων δεν ήταν μέχρι σήμερα γνωστά. Το όφελος της έρευνας αυτής είναι μεγάλο, επειδή όλα τα παραπάνω κατάλοιπα θα ενταχθούν  στον αρχαιολογικό Άτλαντα της Δήλου.-http://www.archaiologia.gr/

Οικισμός της Εποχής του Χαλκού στη θέση «Ασβεσταριά» Πετρωτού

Όστρακα διακοσμημένων αγγείων από την περιοχή της Φαρκαδόνας.

Σημαντικά στοιχεία στο φως

«Πρόκειται για έναν οικισμό ο οποίος κατοικείται για 2.000 χρόνια, ο οποίος κατά περιόδους συρρικνώνεται ή και μετακινείται ελάχιστα. Δεν παρατηρήθηκαν βίαιες αλλαγές όπως φωτιά ή κάτι παρόμοιο το οποίο θα ήταν ένδειξη οποιασδήποτε βίαιης αλλαγής. Παρατηρείται εμπορική δραστηριότητα. Αυτό συνάγεται από την εισηγμένη κεραμική, κυρίως από τη Νότια Ελλάδα, και ιδιαίτερα από την Αργολίδα. Σημαντικό είναι και το τμήμα επίπεδου ειδωλίου με σανιδόσχημο σώμα, το οποίο θυμίζει ανενεργό κυπριακό ειδώλιο. Μας προτρέπει να σκεφτούμε συναλλαγές ακόμη και με την Κύπρο. Και τέλος οι μίτρες χύτευσης μετάλλων είναι απόδειξη συναλλαγών με περιοχές οι οποίες παράγουν μέταλλα».

Αυτά επισημαίνει η αρχαιολόγος, προϊσταμένη της Εφορείας Αρχαιοτήτων Καρδίτσας, Μαρία Βαϊοπούλου, για τον οικισμό στη θέση «Ασβεσταριά» Πετρωτού, στο δήμο Φαρκαδόνας. Τα στοιχεία αυτά παρουσίασε σε πρόσφατη εκδήλωση.

Γιατί είναι σημαντικός ο οικισμός; Απαντώντας σε αυτό το ερώτημα η αρχαιολόγος τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ πως μέχρι τα τέλη της δεκαετίας του 2000 οι ανασκαφικές έρευνες όσον αφορά την Εποχή του Χαλκού και δη την Ύστερη Εποχή του Χαλκού στη δυτική Θεσσαλία ήταν ελάχιστες. Παρεπόμενο αυτού είναι οι ελλιπείς γνώσεις μας για αυτή την περίοδο στην περιοχή.

Κατά τη διάρκεια των ανασκαφικών ερευνών στον οικισμό στη θέση «Ασβεσταριά» Πετρωτού, ήρθαν στο φως επάλληλες φάσεις κατοίκησης οι οποίες καλύπτουν την περίοδο από την Πρώιμη Εποχή του Χαλκού (ΠΕΧ) έως και το τέλος της Ύστερης Εποχής του Χαλκού (ΥΕΧ). Η μελέτη της κεραμικής καθώς και των υπόλοιπων τέχνεργων του υλικού πολιτισμού που ήρθαν στο φως κατά τη διάρκεια της ανασκαφικής έρευνας θα βοηθήσει να απαντηθούν πολλά από τα ερωτήματα που τίθενται για την περίοδο αυτή και αφορούν στη δυτική Θεσσαλία.

Οι πρώτες παρατηρήσεις μας, σημειώνει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κα Βαϊοπούλου, οδηγούν στην υπόθεση μιας ήπιας μετάβασης από τη Μέση Εποχή του Χαλκού στην Ύστερη Εποχή του Χαλκού.

 Όσον αφορά δε την τυπολογία της κεραμικής και των ειδωλίων της Ύστερης Εποχής του Χαλκού, αυτή είναι πανομοιότυπη με την τυπολογία της κεραμικής η οποία συναντάται κατά την ίδια χρονική περίοδο στον υπόλοιπο ελλαδικό χώρο, τόσο όσον αφορά τα σχήματα όσο και το διάκοσμο.
Η στρωματογραφική μελέτη της κεραμικής θα βοηθήσει στη σύνταξη ενός χρονολογικού πίνακα που θα αφορά στη θεσσαλική κεραμική της Ύστερης Εποχής του Χαλκού στη Θεσσαλία.-http://www.archaiologia.gr

Έργα – ασπίδα στα τείχη της Ακρόπολης

ΚΕΝΤΡΙΚΟ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΙΚΟ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟ

Άποψη των τειχών της Ακρόπολης

Πολλά και σοβαρά προβλήματα αντιμετωπίζουν τα τείχη της Ακρόπολης που κοντεύουν τα 2.500 χρόνια αν αρχίσουμε να μετράμε από το Θεμιστόκλειο. 

Υπήρχε όμως και παλαιότερο τείχος, το μυκηναϊκό ή πελασγικό, το οποίο δεν είναι σήμερα ορατό, καθώς σε αυτό «πάτησαν» το Θεμιστόκλειο και το Κιμώνειο.
Ούτε και το Θεμιστόκλειο, το κλασικό τείχος στη βόρεια πλευρά, το βλέπουμε σήμερα. Οι επισκευές των Οθωμανών μέχρι και τον 18ο αιώνα έχουν δημιουργήσει μια «μάσκα» που το κρύβει.

Πολλές έγιναν με θραυσμένα μάρμαρα του Παρθενώνα, που είχαν τιναχτεί με την έκρηξη Μοροζίνι και ακολούθως κατακερματίστηκαν. Η Επιτροπή Συντηρήσεως Μνημείων Ακροπόλεως (ΕΣΜΑ) και η Υπηρεσία Συντηρήσεως Μνημείων Ακροπόλεως (ΥΣΜΑ) πρότειναν σε τμήμα πέντε μέτρων, βορείως των Προπυλαίων, να αναδειχθεί η θεμιστόκλεια φάση.

Η πρόταση είχε υιοθετηθεί και από τον Χαράλαμπο Μπούρα. Η συγκεκριμένη μελέτη ήταν η τελευταία που είχε καταθέσει, λίγο καιρό πριν από τον θάνατό του. Το ζήτημα συζητήθηκε στο Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο, το οποίο θα προβεί σε αυτοψία. Θα γίνει συζήτηση και με τις βυζαντινές διευθύνσεις.

Σε άλλο σημείο, στην αυλή του Ερεχθείου, όπου υπήρξαν και επεμβάσεις από τον Νικόλαο Μπαλάνο με σίδερα, που σήμερα έχουν σκουριάσει, και με τσιμέντα, και όπου λόγω αποφράξεων υπήρχε υγρασία, θα γίνει παρέμβαση στις άνω στρώσεις του τείχους.

Η μελέτη παρουσιάστηκε από τους Κωνσταντίνο Μαμαλούγκα, Διονυσία Μιχαλοπούλου και Ανθή Χατζήπαππα και προβλέπει αποξήλωση μόνο των στρώσεων που έχουν πρόβλημα με ρηγματώσεις, κενά και καταπτώσεις.

Οι Πέρσες
Αθικτες θα μείνουν οι παρακάτω, που περιλαμβάνουν αρχιτεκτονικά μέλη από ιερά τα οποία είχαν καταστρέψει οι Πέρσες: μάρμαρα της κρηπίδας του κατεστραμμένου προ-Παρθενώνα, 26 μαρμάρινους ημιτελείς αρράβδωτους σπονδύλους, πώρινα κιονόκρανα του «αρχαίου ναού» και μέλη του θριγκού (επιστύλια, τρίγλυφα, μετόπες και γείσα).

Η διευθύντρια της ΥΣΜΑ, Βάσω Ελευθερίου, σημείωσε πως θα απαιτηθούν δύο με τρία χρόνια. Στο μεσοδιάστημα η ΕΣΜΑ και η ΥΣΜΑ θα προετοιμάσουν και άλλες μελέτες για το τείχος.-Αγγελική Κώττη

ΑΥΤΟΨΙΑ ΣΕ ΜΕΣΑΙΩΝΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΤΟΥ ΜΝΗΜΕΙΟΥ

ΚΑΣ: «Πράσινο» για την αποκατάσταση περιοχών του βορείου τείχους της Ακρόπολης
Μελέτες για την αποκατάσταση περιοχών του βορείου τείχους της Ακρόπολης, που πρέπει να συντηρηθούν για λόγους στατικότητας και ασφάλειας, εγκρίθηκαν από το Κεντρικό Αρχαιολογικό Συμβούλιο.

Μια από αυτές τις περιοχές βρίσκεται βορειανατολικά της βόρειας πρόστασης του Ερεχθείου, όπου σώζονται σημαντικές μαρτυρίες: Αρχιτεκτονικά μέλη από τον αρχαϊκό ναό και τον προ-Παρθενώνα, όπως η σειρά των αράβδωτων σπονδύλων, τα οποία ενσωματώθηκαν κατά τη Θεμιστόκλεια οχύρωση και είναι σήμερα ορατά από απόσταση, το στηθαίο (πάνω μέρος) του κλασικού τείχους (της εποχής του Θεμιστοκλή) σε πλήρες ύψος, καθώς και λαξεύματα στην εσωτερική πλευρά, τα οποία αποτελούν τεκμήρια για την αυλή του Ερεχθείου (από την οποία δεν σώζονται παρά μόνο ίχνη της, όπως η πώρινη θεμελίωσή της).
Η περιοχή πάσχει κυρίως από διαβρώσεις και οξειδώσεις που δημιουργήθηκαν από τα σιδερένια στοιχεία τα οποία χρησιμοποιήθηκαν κατά τις αποκαταστάσεις του Ν. Μπαλάνου, όπως συνδετήρες και λάμες στους οριζοντίους αρμούς, ενώ τα τσιμεντοκονιάματα για τη συγκράτηση των διαβρωμένων μελών επιδείνωσαν την κατάσταση. Οι προτάσεις που πήραν το «πράσινο φως» αποσκοπούν στην αποκατάσταση της περιοχής, στην εξασφάλιση της στατικής επάρκειας και στην αισθητική αναβάθμισή της.
Ωστόσο, μια άλλη περιοχή του βορείου τείχους, προς το δυτικό άκρο, κοντά στα Προπύλαια, δημιούργησε μεγάλη συζήτηση μεταξύ των μελών του ΚΑΣ. Κι αυτό γιατί η μελέτη προέβλεπε την καθαίρεση τμήματος του τείχους, που έγινε τον 15ο αιώνα, με σκοπό την αποκάλυψη μέρους της κλασικής οχύρωσης, η οποία όμως διασώζεται μόνον εσωτερικά, καθώς το μέτωπό της έχει καταστραφεί σε βάθος τουλάχιστον 1-2 μ. Η μελέτη πρότεινε να ξηλωθεί το μεσαιωνικό αυτό τμήμα, να αποκαλυφθεί το κλασικό και να συμπληρωθεί με νέο υλικό.

Η πρόταση προκάλεσε την παρέμβαση του προϊσταμένου της Εφορείας Αρχαιοτήτων Κυκλάδων, Δημήτρη Αθανασούλη, που, μεταξύ άλλων, χαρακτήρισε μη αναστρέψιμη την επέμβαση, αναφέροντας ότι και το μεσαιωνικό τμήμα είναι αρχαίο, ενώ η μελέτη προτείνει την ανακατασκευή ενός «τείχους του 21ου αιώνα», με νέο υλικό και χωρίς να γνωρίζουμε ακριβώς τον τρόπο δόμησής του. Εξάλλου, όπως σημειώθηκε στη συνεδρίαση, η Θεμιστόκλεια φάση του τείχους σώζεται περιμετρικά σε διάφορα σημεία, ενώ μια από τις παρατηρήσεις που έγιναν ήταν να συμπληρωθούν και να συντηρηθούν μόνον οι κάτω οκτώ σειρές της κλασικής περιόδου που σώζονται στο συγκεκριμένο τμήμα, ενώ οι μεσαιωνικές να παραμείνουν ως έχουν.

«Η Αθήνα ήταν από τις σημαντικότερες μεσαιωνικές πόλεις του κόσμου και δεν μας έχει μείνει τίποτα. Ό,τι ίχνη υπάρχουν βρίσκονται στα τείχη. Αν τα ξηλώσουμε και από εκεί θα είναι έγκλημα», τόνισε ο κ. Αθανασούλης στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, επισημαίνοντας ότι είναι υπέρ των μεγάλων αναστηλώσεων, αλλά είναι διαφορετικό όταν κατεδαφίζεις και φτιάχνεις κάτι καινούργιο. Το Συμβούλιο έκρινε απαραίτητη την αυτοψία των μελών του στο επίμαχο σημείο και την επαναφορά του θέματος με τη συνεισήγηση των αρμοδίων διευθύνσεων Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Αρχαιοτήτων, καθώς και Αναστήλωσης Βυζαντινών και Μεταβυζαντινών Μνημείων. Για όλα τα παραπάνω υπήρξε ομόφωνη γνωμοδότηση του ΚΑΣ.www.ethnos.gr/

Ναυάγια Αντικυθήρων : Βρήκαν οστά επιβαίνοντα στο πλοίο

  ΔΕΙΤΕ ΤΟ ΒΙΝΤΕΟ    

Από 28 Αυγούστου μέχρι 14 Σεπτεμβρίου, η επιστημονική ομάδα της Εφορείας Εναλίων Αρχαιοτήτων και του αμερικάνικου Ωκεανογραφικού Ινστιτούτου Woods Hole, η οποία ερευνά το Ναυάγιο των Αντικυθήρων, ολοκλήρωσε μία δεύτερη ανασκαφική αποστολή εντός του ιδίου έτους.

Θεοτόκης Θεοδούλου και Brendan Foley παρατηρούν μερικά από τα οστά, τα οποία είναι αποχρωματισμένα ένα σκούρο κόκκινο-καφέ,  ενδεχομένως λόγω της ηλικίας, ή ίσως από την πρόσληψη του σιδήρου που υπήρχε  στα κοντινά αντικείμενα  στον βυθό

Κατά τη διάρκεια της έρευνας εντοπίστηκαν και ανελκύστηκαν, μεταξύ άλλων μικροαντικειμένων και κεραμικής, σκελετικά κατάλοιπα (κρανίο, μακρά και μικρότερα οστά) ατόμου που είχε εγκλωβιστεί στο ναυάγιο κατά τη βύθισή του.
Οστά από τουλάχιστον τέσσερα διαφορετικά άτομα είχαν ήδη εντοπιστεί στο ναυάγιο κατά τις έρευνες των ετών 1900 – 1901 και 1976.

Τα οστά ατόμου πιθανά 20 ετών , που είχε εγκλωβιστεί στο ναυάγιο κατά τη βύθισή του.

Η θέση των οστών και η σχέση τους με τα άλλα ευρήματα πλησίον τους, φανερώνουν τη βίαιη ναυάγηση του πλοίου, επιπροσθέτως οι προγραμματιζόμενες ανθρωπολογικές και γενετικές (DNA) αναλύσεις αναμένεται να δώσουν στοιχεία για τον ίδιο τον νεκρό, δηλαδή το φύλο, την ηλικία θανάτου και γενικά την ανασύνθεση του τρόπου ζωής του.

Το κεφάλι του  ατόμου που είχε εγκλωβιστεί στο ναυάγιο κατά τη βύθισή του.

Σημαντικό εύρημα θεωρείται και η ανεύρεση μιας μολύβδινης καταπειρατηρίας, βάρους 50 κιλών. Πρόκειται για αντικείμενο σχήματος κολουροημισφαιρκού, που εμφανίζει κωδωνόσχημη τομή λόγω κοίλανσης στο εσωτερικό της βάσης του. Στην επίπεδη άνω όψη υπάρχουν δύο μικρές τετράγωνες εγκοπές για το στέλεχος ανάρτησής του.

Η Καταπειρατηρία

Βάσει των χαρακτηριστικών του, το αντικείμενο ταυτίζεται με βολίδα για τη μέτρηση του βάθους του θαλασσίου βυθού και τον έλεγχο της φύσης του.
Τη δειγματοληψία από το βυθό εξυπηρετούσε η κοίλανση στη βάση με τους ήλους από σίδερο ή χαλκό, που παγίδευαν λασπώδη άμμο, λίθους και ιζήματα, αποκαλύπτοντας την ιδιαίτερη χρησιμότητα του αντικειμένου για την περίπτωση ελιγμών ή αγκυροβολίας.
Αυτό το ταπεινό εργαλείο θεωρείται ζωτικής σημασίας για την ασφαλή ναυσιπλοΐα κατά την αρχαιότητα. Οι παλαιότερες καταπειρατηρίες χρονολογούνται τουλάχιστον από τον 6ο π.Χ. αιώνα. Στο ναυάγιο έχει βρεθεί μία ακόμα καταπειρατηρία κατά τις έρευνες των ετών 1900 – 1901.

Με αφορμή τα αποτελέσματα της 2ης φάσης της υποβρύχιας έρευνας στα Αντικύθηρα για το έτος 2016, η Εφορεία Εναλίων Αρχαιοτήτων έχει να παρουσιάσει και την ολοκλήρωση των νέων εξειδικευμένων και υπερσύγχρονων Εργαστηρίων της στην οδό Προπυλαίων, εργασίες που υλοποιήθηκαν χάριν στην ευγενική υποστήριξη του Ιδρύματος Αικατερίνης Λασκαρίδη, ενός εκ των σημαντικότερων χορηγών της έρευνας αυτής και με κύριο στόχο την σύντομη και αποτελεσματικότερη συντήρηση των ευρημάτων του σημαντικού αυτού ναυαγίου.

Η έρευνα των Αντικυθήρων τελεί υπό την αιγίδα της Προεδρίας της Ελληνικής Δημοκρατίας και η χρηματοδότηση της έγινε από πόρους που εξασφάλισε το Ωκεανογραφικό Ινστιτούτο του Woods Hole.
Την έρευνα υποστηρίζουν η ελβετική εταιρεία Hublot, το Swordspoint Foundation, η Autodesk, οι Jane and James Orr, χορηγοί του Woods Hole, όπως και η Costa Navarino, η ΟΤΕ-COSMOTE και το Ίδρυμα Εγχωρίου Περιουσίας Κυθήρων και Αντικυθήρων.

Ιδιαίτερες ευχαριστίες οφείλονται στο Δήμο Κυθήρων και στους κατοίκους του ακριτικού νησιού των Αντικυθήρων, οι οποίοι υποδέχονται πάντοτε με θέρμη την ερευνητική ομάδα και της παρέχουν κάθε δυνατή διευκόλυνση. Πηγές : ΥΠ.ΠΟ και  Associated Press

Για τον Προϊστορικό και τον Μυκηναϊκό οικισμό που ανακαλύφθηκε στην Ήπειρο

Οι ανασκαφές έφεραν στο φως δύο νέους προϊστορικούς οικισμούς  οι παλαιότεροι που έχουν  ανακαλυφθεί μέχρι σήμερα στην περιφερειακή ενότητα Άρτας στη βορειοδυτική Ελλάδα, με μια μεγάλη ποικιλία από αντικείμενα, όπως κεραμικά, εργαλεία και κοσμήματα, αλλά και ταφές.

ΜΥΚΗΝΑΙΚΟΣ ΤΑΦΟΣ ΕΚΕΙ ΣΗΜΑΙΝΕΙ ΟΤΙ ,ΟΙ ΜΥΚΗΝΑΙΟΙ ΖΟΎΣΑΝ ΚΑΝΟΝΙΚΑ ΚΑΙ ΣΤΗΝ ΗΠΕΙΡΟ ..! ΕΝΑ ΑΚΟΜΗ ΤΕΚΜΗΡΙΟ 

Οι θέσεις ανακαλύφθηκαν φέτος το καλοκαίρι κατά τη διάρκεια των εργασιών κατασκευής της Ιόνιας Οδού στην εθνική οδό στο τμήμα στον Αμμότοπο,  (περιοχή Κομπότι – Συκούλα Αιτωλοακαρνανίας) εντός των ορίων των νομών Άρτας-Πρέβεζας, κοντά στην ακρόπολη της πόλεως Όρραον στο λόφο Καστρί, που χρονολογείται από τον 4ο αιώνα π.Χ. .
 Στους πρόποδες του λόφου Καστρί αρχαιολόγοι εντόπισαν ένα μυκηναϊκό τάφο του 1600-1100 π.Χ. που περιέχει σφαιρίδια και κοσμήματα, ενώ στην πλαγιά του λόφου Κόκκινο Λιθάρι, βρήκαν τα
λείψανα αρκετών κτιρίων, κεραμικά  και λίθινα εργαλεία από την Μέση και Ύστερη Εποχή του Χαλκού του  2000-1000 π.Χ., καθώς και τέσσερις ταφές με κτερίσματα και αναθήματα.

Χάντρες από πέτρα από ένα περιδέραιο που βρέθηκε σε τάφο στο Κόκκινο Λιθάρι

«Τα δύο νέα μέρη  δίνουν πολύτιμες πληροφορίες για την προϊστορία της Άρτας και αποτελούν τις αρχαιότερες τοποθεσίες, κάτι το οποίο   εμπλουτίζει περαιτέρω τις γνώσεις μας για την περιοχή», δήλωσε ο διευθυντής της Εφορείας της Άρτας, Βαρβ. Παπαδοπούλου. Ο προϊστορικός οικισμός στους πρόποδες του λόφου Καστριού δεν ήταν απρόσμενη η ευρεσή του , δεδομένου ότι η ακρόπολη της Όρραον βρίσκεται στην κορυφή του.

Μία νέα αρχαιολογική θέση εντοπίστηκε στην απόκρημνη πλαγιά λόφου, στην ευρύτερη περιοχή του Αμμοτόπου Άρτας (φωτ. Εφορεία Αρχαιοτήτων Άρτας).

Η νέα αρχαιολογική τοποθεσία  στην πλαγιά του λόφου Κόκκινο Λιθάρι, ωστόσο, αποδείχθηκε ότι ήταν μια ευχάριστη έκπληξη για τους αρχαιολόγους.
Σύμφωνα με τον αρχαιολόγο,  Ανδρομάχη Μπαλαδήμα τα πετρόκτιστα  χρονολογούνται στη Μέση και Ύστερη Εποχή του Χαλκού.

Χάλκινο εγχειρίδιο από τη Μυκηναϊκή εποχή

Η ανασκαφή αποκάλυψε κεραμική από απλό νοικοκυριό  (αγγεία, μεγάλα αποθήκευσης και μικρότερα είδη), καθώς και πολυάριθμα λίθινα εργαλεία που αποκαλύπτουν τον τρόπο ζωής και τις καθημερινές συνήθειες της προϊστορικής κοινότητας. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον ήταν η ανακάλυψη ενός τάφου επενδεδυμένα με πλάκες ασβεστόλιθου στο νότιο τμήμα του λόφου. Ο τάφος περιείχε τέσσερις ταφές, μια ακόσμητη κούπα και ένα χάλκινο δαχτυλίδι. Τα ανθρώπινα λείψανα θα εξεταστούν από τους ανθρωπολόγους για να καθορίσει την ηλικία και το φύλο των επιβαινόντων.

Επίχρυσα καρφιά που μπορεί να ανήκουν σε λαβή του μαχαιριού

Οι ανασκαφές στο Κόκκινο Λιθάρι βρίσκονται σε εξέλιξη και οι αρχαιολόγοι περιμένουν νέες ανακαλύψεις που θα έρθουν στο φως και στο μέλλον. Στους πρόποδες του λόφου Καστρί, ανασκαφές έφεραν στο φως ένα ταφικό σύνολο από τη μυκηναϊκή εποχή.

Αμμότοπος Άρτας: χάλκινο δαχτυλίδι που βρέθηκε στον τάφο (φωτ. Εφορεία Αρχαιοτήτων Άρτας).

Τα ευρήματα περιλαμβάνουν ένα χάλκινο μαχαίρι μήκος 17,7 εκατοστά, 17 λίθινες χάντρες από κολιέ και 8 επίχρυσο καρφιά, τα οποία πιθανόν χρησίμευσαν για να στερεώσουν μια λαβή από μικρό μαχαίρι  .

Ο τάφος που εντοπίστηκε στο νότιο τμήμα του λόφου και τα κτερίσματά του (φωτ. Εφορεία Αρχαιοτήτων Άρτας).

 «Ο προσδιορισμός των προϊστορικών λειψάνων δείχνει ότι μία φορά, σε αυτόν τον δρόμο που συνέδεε τους  Αθαμάνες και φυλές Μολοσσών  με την κοιλάδα Αμβρακικό, υπάρχει μια μικρή κοινότητα που άνθισε αιώνες πριν οι Μολοσσοί  καθιερώσουν το σημαντικό οχυρό της πόλης του Όρραον », είπε η κ. Μπαλαδήμα

Αβαφές κύπελλο πόσης που βρέθηκε σε τάφο στο Κόκκινο Λιθάρι

Ο αρχαιολογικός χώρος της πόλεως  Όρραον, στην κορυφή του λόφου Καστρί  συνδέεται με τον οικισμό έχουν  έχουν ανασκαφεί και αυτό  τεκμηριώνεται λεπτομερώς. Ήταν ένας οχυρωμένος οικισμός στην  κορυφή του λόφου , που ιδρύθηκε από Μολοσσούς  κατά το δεύτερο μισό του 4ου αι. π.Χ.

Κτιριακά κατάλοιπα στην ευρύτερη περιοχή του Αμμότοπου Άρτας (φωτ. Εφορεία Αρχαιοτήτων Άρτας).

Εντοπίστηκαν κτιριακά κατάλοιπα στο σύστημα της αργολιθοδομής (ξερολιθιά) καθώς και μεγάλη ποσότητα κινητών ευρημάτων που ανάγονται στη Μέση και Ύστερη Εποχή του Χαλκού (2000-1000 π.Χ. περίπου). Πρόκειται για άβαφη, χρηστική κεραμική (μεγάλα αποθηκευτικά αγγεία αλλά και μικρότερα, οικιακής χρήσης ) καθώς και πλήθος από λίθινα εργαλεία, που σκιαγραφούν εύγλωττα τον τρόπο ζωής και τις καθημερινές συνήθειες μιας προϊστορικής κοινωνίας.

Κτιριακά κατάλοιπα στην ευρύτερη περιοχή του Αμμότοπου Άρτας (φωτ. Εφορεία Αρχαιοτήτων Άρτας)

Αμμότοπος Άρτας: λίθινα εργαλεία από το εσωτερικό των κτιρίων (φωτ. Εφορεία Αρχαιοτήτων Άρτας).

Αμμότοπος Άρτας: λίθινα εργαλεία από το εσωτερικό των κτιρίων (φωτ. Εφορεία Αρχαιοτήτων Άρτας).

Αμμότοπος Άρτας: λίθινα εργαλεία από το εσωτερικό των κτιρίων (φωτ. Εφορεία Αρχαιοτήτων Άρτας).

Είχε ένα τείχος περίπου 750 μέτρα σε μήκος και αποτελείται περίπου 100 κατοικίες, με εκτιμώμενο πληθυσμό περίπου 2.000 άτομα. τα ερείπια των σπιτιών που διατηρούνται σε άριστη κατάσταση και πολλά από αυτά διακρίνονται από τα τοιχία στους πάνω ορόφους τους.

Χάρτης στο οποίο σημειώνεται η θέση της έρευνας. το 2015. Υπό την καθοδήγηση της Προϊσταμένης της Εφορείας Αρχαιοτήτων Άρτας, Βαρβάρας Παπαδοπούλου, και του Τμηματάρχη, Σωτήρη Ραπτόπουλου, η ανασκαφική ομάδα, εποπτευόμενη από την αρχαιολόγο του έργου, Ανδρομάχη Μπαλαδήμα, αποκάλυψε στην απόκρημνη πλαγιά λόφου, στη θέση «Κόκκινο Λιθάρι», ακριβώς απέναντι από την Οικία Α του Ορράου, μία νέα αρχαιολογική θέση.

Το 168 π.Χ., οι Ρωμαίοι κατέστρεψαν την οχύρωση των  τοίχων σε αντίποινα για την αντίσταση της πόλης με τις ρωμαϊκές λεγεώνες του Anicius Το Όρραον επέζησε μέχρι το 31 π.Χ., οπότε οι κάτοικοί της θα μεταφερθούν στην Νικόπολη, που ίδρυσε ο Αύγουστος σε ανάμνηση της νίκης του στο Άκτιο.

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ  

Αρχαίο Όρραον:Οι καλύτερα διατηρημένες οικίες της ελληνικής αρχαιότητας

Όρραον: Η άγνωστη πέτρινη πόλη της Ηπείρου όπου διασώζονται τα καλύτερα διατηρημένα σπίτια της ελληνικής αρχαιότητας. Ιδρύθηκε τον 4ο αι. π.Χ 

Ψηφιδωτό Λάρνακας: Έρχονται στο φως οι Άθλοι του Ηρακλή

Εντατικά εργάζονται οι αρχαιολόγοι για την πλήρη αποκάλυψη του ψηφιδωτού με τους άθλους του Ηρακλή

Tο μεγαλείο του κτηρίου στη Λάρνακα, στην περιοχή του αρχαίου Κιτίου, το οποίο κοσμούσε το ψηφιδωτό με τους άθλους του Ηρακλή, ανέδειξε η ανασκαφή του Τμήματος Αρχαιοτήτων Κύπρου, η οποία έφτασε στα 30 – 40 μέτρα κατά μήκος της οδού Αγίου Νεοφύτου και σε πλάτος 3 – 5 μέτρα.

Η ανασκαφικές εργασίες για την πλήρη αποκάλυψη του ψηφιδωτού με τους άθλους του Ηρακλή θα διαρκέσει αρκετούς μήνες. Από τις αρχές Ιουλίου οι αρχαιολόγοι κατάφεραν να φέρουν στο φως τμήματα των θεμελίων του κτηρίου, των κολόνων και του δαπέδου.
 Σύμφωνα με τον έφορο Αρχαιοτήτων, Γιώργο Φιλοθέου, η στόχευση του Τμήματος Αρχαιοτήτων κινείται πλέον προς τρεις κατευθύνσεις:
Την ολοκλήρωση της διαδικασίας απαλλοτρίωσης της παλιάς κατοικίας, που θα επιτρέψει στην αρχαιολογική υπηρεσία να συνεχίσει τις εργασίες στο κτήριο που κοσμούσε το ψηφιδωτό του Ηρακλή και ίσως και κάτι νέο. Παράλληλα, το Τμήμα Αρχαιοτήτων, τις αμέσως επόμενες ημέρες, λόγω Φθινοπώρου και αναμενόμενων βροχών, θα προωθήσει την εγκατάσταση σκέπαστρου πάνω από το αρχαιολογικό εύρημα το οποίο να το προστατεύει, αλλά και να επιτρέπει στο αρχαιολογικό προσωπικό να εργάζεται σε καθημερινή βάση.

Παράλληλα, ο κ. Φιλοθέου τόνισε, ότι προχωρούν και οι εργασίες στο υφιστάμενο τμήμα του χώρου που έχει ανασκαφεί.
 Σε δηλώσεις στην εφημερίδα «Φιλελεύθερος», ο κ. Φιλοθέου ανέφερε, ότι για την ώρα δεν έχει ανευρεθεί άλλο τμήμα του ψηφιδωτού των Άθλων του Ηρακλή, δηλαδή κάποιος άλλος πίνακας εκτός από τους πέντε που ήδη εντοπίστηκαν. Συνήθως, σημείωσε, τα ψηφιδωτά των Άθλων του Ηρακλή συνοδεύονται από 12 πίνακες – όσοι και οι άθλοι του.

ΔΕΙΤΕ     ΕΔΩ    ΤΗΝ ΑΡΧΙΚΗ ΑΝΑΚΟΙΝΩΣΗ ΤΟΥ ΕΥΡΗΜΑΤΟΣ 

Κρήτη : ανακάλυψαν αρχαιολογικό θησαυρό του 5ου αι. π.Χ.

Ένα από τα πιο γραφικά ψαράδικα χωριά, ο Λέντας, 73 χιλιόμετρα νοτιοανατολικά του Νομού Ηρακλείου, είναι χτισμένο στη θέση της αρχαίας των Κρητών πόλεως του Λεβήνα

Πρόκειται για έναν συχνό τουριστικό προορισμό καθώς η ομορφιά του φυσικού τοπίου είναι απαράμιλλη ενώ η φήμη των θεραπευτικών ιαματικών υδάτων, περνά τα ελληνικά σύνορα.
Αφήνοντας πίσω το χωριό Μοίρες, οι ταμπέλες θα σας οδηγήσουν στον Λέντα.(ΣΣ ή Λέοντα παρακείμενος λόφος ομοιάζει με καθιστό λέοντα) Η διαδρομή θα σας μαγέψει, ενώ η βόλτα με τα πόδια είναι απαραίτητη.
Έτσι ακριβώς συνέβη με τον κ. Ευάγγελο Μπεξή και τον κ. Αδριανό Μπεζουγλώφ. Οι δύο αρχαιολόγοι, λοιπόν, γνώστες της ιστορίας της περιοχής, θέλησαν να περιηγηθούν με τα πόδια στον λόφο.
Όπως εξηγεί στο o κ. Μπεζουγλώφ, γλωσσολόγος, στην περιοχή και συγκεκριμένα στον λόφο
υπάρχουν διάσπαρτα κομμάτια από αρχαιολογικά αντικείμενα.

Έκαναν διακοπές στην Κρήτη και βρήκαν αρχαία αξίας

Η έκπληξη του κ. Μπεζουγλώφ ήταν μεγάλη όταν ανακάλυψε πως το πράσινο, όπως λέει, αντικείμενο που έβλεπε μπροστά του – και αρχικά πέρασε για σκουπίδι – τελικά ήταν ένα γυναικείο ειδώλιο.
«Πρόκειται για ένα ειδώλιο σπάνιας ομορφιάς και μεγάλης αρχαιολογικής αξίας. Η πρώτη εικόνα μας δείχνει πως τοποθετείται στα τέλη του 6ου με αρχές 5ου αιώνα π.Χ. Είναι αυστηρού ρυθμού, έχει αμυγδαλωτά μάτια, μακριά κόμη, φέρει χιτώνιο και απεικονίζει μια ιέρεια ή θεότητα. Το ειδώλιο είναι από ορείχαλκο ενώ τα μάτια φαίνεται να είχαν πολύτιμους λίθους, λόγω του κενού που υπάρχει σήμερα μέσα», λέει  o αρχαιολόγος Ευάγγελος Μπεξής.

Η ανακάλυψη της «Κυράς του Λέντα»

Καθώς οι κ.κ. Μπεξής και Μπεζουγλώφ περιηγούνταν στον χώρο του Ασκληπιείου του Λέντα με την παρέα τους, την προσοχή του δεύτερου τράβηξε ένα πολύ λεπτό κομματάκι από κάποιο αγγείο. «Το έπιασα στο χέρι μου και το θαύμασα. Ακριβώς δίπλα ήταν κάτι που έμοιαζε με σκουπίδι. Ήταν πράσινο. Το πέρασα αρχικά για αναπτήρα και πήγα να το πιάσω για να το πετάξω. Όμως τραβώντας το, ανασύρθηκε ένα ειδώλιο 12 εκατοστών από το έδαφος. Δεν έχω λόγια για να περιγράψω πώς αισθάνθηκα».

Αμέσως, κάλεσαν την αστυνομία η οποία παρέλαβε το αγαλματίδιο και το μετέφερε με προσοχή στην εφορεία αρχαιοτήτων Ηρακλείου που θα εξετάσει και θα χρονολογήσει το ειδώλιο.

Εάν τελικά αποδειχθεί πως το γυναικείο ειδώλιο είναι του 5ου αιώνα, αυτό σημαίνει πως υπήρχε πριν από τη δημιουργία του Ασκληπιείου. «Το γεγονός πως βρέθηκε στην κορυφή του λόφου μας οδηγεί στο συμπέρασμα πως επρόκειτο για αγαλματίδιο μινωικής λατρείας και επομένως πάμε ακόμα πιο παλιά δηλαδή ίσως και να μιλάμε για 2η ή και 3η χιλιετία π.Χ» τονίζει  ο κ. Μπεξής.

Εκ του  CNN Greece

Στον Λέοντα εμφανίστηκαν οι αρχαιότεροι θολωτοί τάφοι  των πρωτομινωικών χρόνων

ΔΕΣ ΕΝΤΟΣ    ΑΥΤΗΣ ΤΗΣ ΔΗΜΟΣΊΕΥΣΗΣ 

Αρχαιολογικός θησαυρός – έκπληξη στην Καρδίτσα

ΜΕ ΑΣΗΜΙ ΚΑΙ ΠΗΛΟ

Ένα ασημένιο δαχτυλίδι Αρχαϊκής εποχής (7ος-6ος π.Χ. αιώνας), εύρημα σπάνιο, αιγυπτιακού στυλ, με παράσταση σκορπιού, πλήθος πήλινων ειδωλίων με γυναικείες μορφές και ίππους, θραύσματα κεραμικής και αγγεία, αλλά και ένας πολύ μεγάλος αριθμός από πηνία (κουβαρίστρες) και αγνύθες (υφαντικά βάρη), μαζί και οικιστικά κατάλοιπα με υπολείμματα τεσσάρων, μεγάλων αψιδωτών κτισμάτων, βρέθηκαν στον μεγαλύτερο οικισμό που έχει ανασκαφεί έως τώρα στη Θεσσαλία.

Οι εργασίες για την κατασκευή του νέου οδικού άξονα Ε-65 έφεραν στο φως έναν οικισμό της Αρχαϊκής και Κλασικής εποχής στη θέση Φίλια Καρδίτσας, στις βόρειες παρυφές της οποίας έχει εντοπιστεί το Πανθεσσαλικό Ιερό της Ιτωνίας Αθηνάς.
Ο οικισμός έχει καταχωθεί -με απόφαση του ΚΑΣ-, αλλά τα κινητά ευρήματα έχουν καθαριστεί,
συντηρούνται και μελετώνται από τους αρχαιολόγους της Εφορείας Αρχαιοτήτων Καρδίτσας.
Οι αρχαιολογικές έρευνες διεξήχθησαν σε μια έκταση περίπου 3,5 στρ. αποκαλύπτοντας σταδιακά τα λείψανα του αρχαίου οικισμού που ανήκαν σε πέντε τουλάχιστον οικοδομικές φάσεις και χρονολογούνται από τον 7ο έως και τον 4ο αιώνα, καλύπτοντας την Αρχαϊκή και την Κλασική εποχή, ενώ μια τελευταία δραστηριότητα διαπιστώνεται κατά τους Υστερους Ρωμαϊκούς χρόνους (2ος-3ος μ.Χ. αιώνας).

Τα κτίσματα
Σε καλή κατάσταση σώζονταν τα υπολείμματα τεσσάρων αψιδωτών κτισμάτων, μεγάλων διαστάσεων, αλλά και υπαίθριοι χώροι καλυμμένοι με βότσαλα, καθώς και δρόμος στρωμένος με κροκάλες και χαλίκια.

Κάτοψη αψιδωτού κτιρίου στη θέση Φίλια Καρδίτσας

Εκείνο ωστόσο που εντυπωσιάζει είναι το πλήθος των κινητών ευρημάτων, μια πρώτη παρουσίαση των οποίων έκανε το Σάββατο ο αρχαιολόγος της ΕΦΑ Καρδίτσας, Χρήστος Καραγιαννόπουλος, στο 4ο Πανελλήνιο Εθνολογικό Συνέδριο, που έχει θέμα «Γη και αιώνες των κατοίκων της πεδινής Θεσσαλίας – Καραγκούνηδες» και πραγματοποιείται στη διάρκεια των εκδηλώσεων για το 4ο Καραγκούνικο Αντάμωμα, στη Νίκαια Λάρισας.
Μιλώντας στο «Εθνος», ο κ. Καραγιαννόπουλος δήλωσε ότι «ο οικισμός αυτός αποτελεί τον πρώτο και μεγαλύτερο σε έκταση αυτής της περιόδου, που έχει ανασκαφεί σε όλη τη Θεσσαλία και έρχεται να ρίξει φως σε μια σκοτεινή -μέχρι σήμερα-, αλλά πολλά υποσχόμενη για την έρευνα, περίοδο και να φωτίσει μια πτυχή της για την περιχή». Ιδιαίτερη αναφορά έγινε κατά την πρώτη παρουσίαση του ασημένιου δαχτυλιδιού, αιγυπτιακού τύπου, ανάλογο του οποίου έχει βρεθεί στη Σικελία. Δεν αποκλείεται το εύρημα να σχετίζεται με τη γονιμότητα και να έχει μια ιδιαίτερη σημειολογία, διακρίνεται ωστόσο καθαρά ένας σκορπιός στο πάνω μέρος του.
Ενδιαφέρον έχουν επίσης τα πήλινα αγγεία τα οποία παριστάνουν καθιστές γυναικείες μορφές και είδωλα ίππων με ή χωρίς αναβάτες.

Πήλινο γυναικείο ειδώλιο που βρέθηκε στον αρχαίο οικισμό

«Τα ευρήματα αυτά σε συνδυασμό με τις ενσφράγιστες κεραμίδες και τα υπολείμματα τοίχων, υποδεικνύουν ίσως τη θέση κάποιου κοινοτικού ιερού κοντά, οι χώροι του οποίου πρέπει να επεκτείνονταν πέρα από το ανατολικό όριο της ανασκαφής», μας λέει ο κ. Καραγιαννόπουλος.
Το μέγεθος των κτιρίων, ο τρόπος δόμησής του και η δεσπόζουσα θέση τους οδηγούν στη σκέψη ότι ίσως ήταν δημόσια κτίσματα, κάτι που υποδεικνύεται και από την εύρεση θραυσμάτων από ακροκέραμα, διακοσμημένα με ανάγλυφα ανθέμια και βλαστούς καλυμμένα με μαύρο και ιώδες επίχρισμα.

Ασημένιο δαχτυλίδι αιγυπτιακού τύπου αρχαϊκής εποχής, που αντίστοιχό του έχει ανακαλυφθεί στη Σικελία.Το εμπόριο με την Αίγυπτο άνθιζε ήδη από την Κρητομυκηναική εποχή

Υφαντουργία
Ανάμεσα στα πολυάριθμα κινητά ευρήματα ξεχωρίζει ένα πλήθος από πηνία (κουβαρίστρες) και αγνύθες (υφαντικά βάρη αργαλειών), γεγονός που δείχνει ότι οι κυριότερες ασχολίες των κατοίκων ήταν η νηματουργία και η υφαντική.
Ενδιαφέρον έχουν επίσης τα δείγματα γραπτής κεραμικής, Πρώιμης Κορινθιακής περιόδου, αλλά και η μελαμβαφής και μελανόμορφη κεραμική, είτε εισηγμένη από την Αττική και την Κόρινθο, είτε ντόπιας μίμησης.
Αρκετά ήταν τα λυχνάρια που εντοπίστηκαν, τα πήλινα ειδώλια γυναικεία και ζωόμορφα, καθώς και συμποτικά αγγεία (κρατήρες, οινοχόες, κύπελλα), μερικά από τα οποία αποτελούν εισαγόμενα κεραμικά από φημισμένα κέντρα παραγωγής της εποχής, αρχικά της Κορίνθου και μετέπειτα της Αθήνας.
Τα τελευταία αποκαλύπτουν κάποιες από τις «πολυτελείς» συνήθειες των κατόχων τους, δηλαδή τα συμπόσια και -εν μέρει- τον χαρακτήρα και την κοινωνική τους θέση.

ΔΕΙΤΕ    ΕΠΙΣΗΣ   

Η Λατρεία της Ιτωνίας Αθηνάς στην Ηπειρωτική και Νησιωτική Ελλάδα, Μέσα από τα Ιερά της, τα Γραπτά Κείμενα και τους Μύθους