Αρχαία κεραμικά από τριδιάστατο εκτυπωτή !

Υδρία από το Μουσείο Μπενάκη σαρώνεται από τις ακτίνες λέιζερ του σκάνερ ακριβείας του Δημόκριτου. Φωτογραφία: RE3CAP

Ένας 3D εκτυπωτής τυπώνει «φτυστό» ένα αγγείο της κλασικής αρχαιότητας. Το αγγείο αποτελεί μέρος μιας απτικής συλλογής για τυφλούς και μιας μουσειοσκευής για τα σχολεία αλλά και ένα… σχολείο από μόνο του!

Εκτός από τα δακτυλικά αποτυπώματα των αρχαίων αγγειοπλαστών, η τρισδιάστατη σάρωση έφερε στην επιφάνεια και «μυστικά» της τέχνης των αρχαίων αγγειογράφων

Τα αρχαία κεραμικά απέκτησαν… άλλες διαστάσεις χάρη στη σύγχρονη τεχνολογία. Με τη βοήθεια της τρισδιάστατης σάρωσης και εκτύπωσης μια ομάδα ερευνητών απαθανάτισε στην παραμικρή τους λεπτομέρεια αντικείμενα από μουσεία της Ελλάδας και της Κύπρου. Το εγχείρημα είχε ως αποτέλεσμα την
αναπαραγωγή τους σε καθ’ όλα πιστά αντίγραφα και συνέβαλε μεταξύ άλλων στη δημιουργία των πρώτων απτικών συλλογών για μη βλέποντες και άτομα με προβλήματα όρασης, καθώς και ειδικών συλλογών που θα χρησιμοποιηθούν για εκπαιδευτικούς σκοπούς στα μουσεία. Απώτερος στόχος των ελλήνων επιστημόνων που ανέλαβαν τη συγκεκριμένη πρωτοβουλία είναι η δημιουργία «βάσεων δεδομένων» που θα αποτελέσουν σπουδαία εργαλεία για τη μελέτη ενός σημαντικού τμήματος της πολιτιστικής μας κληρονομιάς.

3D διάσταση στα μουσεία

Οι τεχνολογίες της 3D σάρωσης και εκτύπωσης έχουν κάνει δυναμικά την είσοδό τους στον χώρο των μουσείων και της πολιτιστικής κληρονομιάς σε παγκόσμιο επίπεδο τα τελευταία πέντε χρόνια. Η εταιρεία Θέτις Authentics, η οποία ειδικεύεται στην ανάλυση και τεχνολογικά πιστή αναπαραγωγή αρχαίων κεραμικών, σε συνεργασία με το ΕΚΕΦΕ Δημόκριτος, θέλησαν να «δοκιμάσουν» τις δυνατότητες που μπορούν να προσφέρουν αυτές οι νέες τεχνολογίες σε ως τώρα «3D αχαρτογράφητα» νερά και συγκεκριμένα στην ανάλυση, στην τεκμηρίωση και στην αναπαραγωγή των αρχαίων ελληνικών κεραμικών. Αυτό έκαναν στο πλαίσιο του ερευνητικού προγράμματος RE3CAP (Research, Recovery, Revival of Classic Attic Pottery – Ανάλυση, Ανάκτηση, Αναβίωση της Κλασικής Αττικής Κεραμικής, http://www.atticvases.gr), και μάλιστα με θεαματικά αποτελέσματα. Συντονίστρια του όλου έργου, το οποίο χρηματοδοτήθηκε από τη Γενική Γραμματεία Ερευνας και Τεχνολογίας με συγχρηματοδότηση του ΕΣΠΑ, ήταν η Θέτις, ενώ στο πρόγραμμα συμμετείχε επίσης η εταιρεία πληροφορικής TOOL αναλαμβάνοντας την ανάπτυξη σχετικών εφαρμογών πολυμέσων που θα διατίθενται ελεύθερα μέσω Διαδικτύου.

«Παρότι γίνεται πολύς λόγος για τις 3D τεχνολογίες για την ψηφιοποίηση μουσειακών συλλογών, το πώς αυτές μπορούν να χρησιμοποιηθούν στην πράξη και με έξυπνο τρόπο για τη μελέτη και συντήρηση αντικειμένων είναι ένα ιδιαίτερο ζήτημα» λέει στο «Βήμα» η Ελένη Αλούπη της εταιρείας Θέτις, επιστημονική υπεύθυνη του προγράμματος. Οπως εξηγεί η χημικός, οι τεχνολογίες αυτές έχουν το πλεονέκτημα ότι εξετάζουν το αντικείμενο από απόσταση «ασφαλείας», πράγμα που εξασφαλίζει την προστασία του. Ωστόσο, παρά το γεγονός ότι η τρισδιάστατη σάρωση δεν είναι μια ιδιαίτερα πολύπλοκη διαδικασία αν διαθέτει κάποιος τον κατάλληλο σαρωτή, η επεξεργασία των δεδομένων ώστε αυτά να μετατραπούν σε «χρήσιμα» ψηφιακά αρχεία που θα επιτρέψουν την εκτύπωση του τρισδιάστατου αντικειμένου με τον 3D εκτυπωτή απαιτεί ιδιαίτερες γνώσεις, καθώς και την ανάπτυξη ειδικών λογισμικών.

Αγγεία-οριγκάμι

Αυτό το τελευταίο ανέλαβε ο Χρήστος Μάρκου, διευθυντής Ερευνών στο Ινστιτούτο Πυρηνικής και Σωματιδιακής Φυσικής του Δημόκριτου. Η τρισδιάστατη σάρωση έγινε με έναν σαρωτή λέιζερ υψηλής ακριβείας που διαθέτει το ινστιτούτο και, όπως αναφέρει ο ερευνητής στο «Βήμα», η μεγαλύτερη δυσκολία της σύνθεσης των εικόνων σε ψηφιακά αρχεία είχε να κάνει με τις… καμπύλες (δηλαδή, τις μεταβολές καμπυλότητας), καθώς και τις προεξοχές και τις ασυμμετρίες των τριών διαστάσεων αντικειμένων που έπρεπε να αποτυπωθούν σε συνδυασμό με τις δισδιάστατες παραστάσεις που κοσμούν την επιφάνειά τους – «ένα γνωστό πρόβλημα στην προβολική γεωμετρία» λέει χαρακτηριστικά. «Μας δυσκόλεψε, αλλά αυτή τη στιγμή έχουμε τη μεθοδολογία με την οποία μπορεί κάποιος να πάρει ένα διακοσμημένο αγγείο, να το ξεδιπλώσει σε ένα επίπεδο και μετά να το ξαναδιπλώσει – φανταστείτε κάτι σαν οριγκάμι» εξηγεί, προσθέτοντας ότι, πέραν της εξ αποστάσεως εξέτασης, η τρισδιάστατη τεχνολογία φάνηκε να έχει ένα ακόμη σημαντικό πλεονέκτημα. «Μπορεί να προσφέρει εξαιρετικά μεγάλη πιστότητα στην τρισδιάστατη γεωμετρία σε επίπεδο μερικών δεκάδων μικρομέτρων, δηλαδή εκατομμυριοστών του μέτρου. Που σημαίνει ότι μπορεί να δει κανείς με εκπληκτική λεπτομέρεια» τονίζει. «Εχουμε δει για να καταλάβετε τα δακτυλικά αποτυπώματα των αρχαίων αγγειοπλαστών σε ελληνιστικά ειδώλια από την Πάφο, με μεγέθυνση μεγαλύτερη του στερεοσκοπίου». Η καταγραφή και η σύγκρισή τους θα μπορούσαν, όπως λένε οι ερευνητές, να αποτελέσουν αντικείμενο μιας άλλης μελέτης.

Αρχαία μυστικά σε ψηφιακά αρχεία

Εκτός από τα δακτυλικά αποτυπώματα των αρχαίων αγγειοπλαστών, η τρισδιάστατη σάρωση έφερε στην επιφάνεια και «μυστικά» της τέχνης των αρχαίων αγγειογράφων, όπως οι διορθώσεις στις ζωγραφιές: αν, για παράδειγμα, σε έναν ζωγράφο δεν άρεσε το πόδι ενός αλόγου και το είχε ξαναζωγραφίσει από πάνω, ο 3D scanner έδειξε και την αρχική εκδοχή, καθώς και το προσχέδιό του. Οι πληροφορίες του είδους δεν αποκαλύπτουν μόνο την ανθρώπινη διάσταση πίσω από τα άψυχα αντικείμενα αλλά είναι επιπλέον χρήσιμες για τους μελετητές και τους συντηρητές. Με τον «3D τρόπο» μάλιστα τους γίνονται πιο εύκολα προσβάσιμες. Οι δυνατότητες που έχει κάποιος ειδικός για να μελετήσει ένα αγγείο το οποίο ανήκει στη συλλογή ενός μουσείου είναι πολύ περιορισμένες: μπορεί να κάνει λεπτομερή φωτογράφιση και μετρήσεις υπό πολύ συγκεκριμένες συνθήκες και σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να το πάρει στο εργαστήριό του ή στο γραφείο του για να το εξετάσει όσο και όπως αυτός θέλει. Το δε ανάπτυγμα της διακόσμησης ενός μελανόμορφου ή ερυθρόμορφου αγγείου γίνεται από εξειδικευμένο ζωγράφο, δουλειά που θέλει πολύ χρόνο και κόπο, ή από φωτογραφίες, οι οποίες δεν αποδίδουν καλά τη δισδιάστατη διακόσμηση επάνω στο τρισδιάστατο αντικείμενο. Με τη 3D σάρωση και αναπαραγωγή ενός τόσο λεπτομερώς πιστού στο πρωτότυπο αναπτύγματος η μελέτη των αρχαίων κεραμικών αποκτά λοιπόν νέες δυνατότητες. «Με αυτούς τους τρόπους μπορούν να δημιουργηθούν ψηφιακά αρχεία τεκμηρίωσης οποιουδήποτε αντικειμένου με εξαιρετικά μεγάλη ακρίβεια τα οποία θα μπορεί κάποιος να αναλύσει με την ησυχία του στο γραφείο ή στο εργαστήριό του και ενδεχομένως να δει πράγματα τα οποία δεν θα μπορούσε να δει με γυμνό μάτι» λέει ο κ. Μάρκου.

Στο πλαίσιο του προγράμματος RE3CAP οι ερευνητές «σάρωσαν» αντικείμενα από το Μπουσείο Μπενάκη, το Αρχαιολογικό Μουσείο Πάφου και το Αρχαιολογικό Μουσείο Κυθήρων (η συλλογή στεγαζόταν στο Αρχαιολογικό Μουσείο Πειραιά εν αναμονή των εγκαινίων του ανακαινισμένου πλέον μουσείου στα Κύθηρα). Μετά τη 3D σάρωση προχώρησαν στην εκτύπωση αντιγράφων τους σε πλαστικό, τα οποία στη συνέχεια χρησιμοποιήθηκαν ως «μοντέλα» για να κατασκευαστούν χειροποίητα πλέον κεραμικά τεχνολογικά πιστά αντίγραφα. Η Θέτις ειδικεύεται στην τεχνολογικά πιστή αναπαραγωγή κεραμικών για δημόσιες εκθέσεις και τα πωλητήρια των μουσείων και, όπως μας εξηγεί η κυρία Αλούπη, τα αποτελέσματα της μελέτης έδειξαν ότι με τη βοήθεια της 3D τεχνολογίας η διαδικασία γίνεται πιο σύντομη, ενώ παράλληλα μειώνεται το κόστος και βελτιώνεται η ποιότητα του τελικού προϊόντος.

Επιτέλους τα αγγίζουμε!

Η πώλησή τους ως «σουβενίρ» από τα πωλητήρια μουσείων ή τα εξειδικευμένα καταστήματα, όπως και η έκθεσή τους σε δημόσιους χώρους όπου δεν μπορούν να εκτεθούν τα πολύτιμα πρωτότυπα, όπως π.χ. στους σταθμούς του μετρό, είναι οι προφανείς λόγοι που μπορεί να σκεφθεί κάποιος για την παραγωγή τεχνολογικά πιστών αντιγράφων των αρχαίων κεραμικών. Οι εφαρμογές δεν σταματούν όμως εδώ. Εκτός του ότι, όπως προαναφέραμε, μπορούν να βοηθήσουν τους μελετητές, τα αντίγραφα του είδους, τα οποία δεν διαφέρουν ουσιαστικά από τα πρωτότυπα, μπορούν επίσης να αποκαλύψουν την ομορφιά των αντικειμένων του παρελθόντος σε εκείνους που την έχουν στερηθεί ως τώρα, στα άτομα που δεν έχουν την όρασή τους. Ετσι, με αφετηρία αυτό το πρόγραμμα, το Μουσείο Κυθήρων είναι το πρώτο στην Ελλάδα που διαθέτει μια απτική συλλογή. Αποτέλεσμα συνεργασίας του μουσείου με την εταιρεία Θέτις, τους υπεύθυνους αρχαιολόγους και τον Φάρο Τυφλών, η συλλογή αυτή θα δίνει στους μη βλέποντες και στα άτομα με προβλήματα όρασης τη δυνατότητα να γνωρίσουν ορισμένα από τα κεραμικά εκθέματα αγγίζοντας και ψηλαφίζοντάς τα. «Δύο από τα αντικείμενα αυτής της συλλογής έγιναν στο πλαίσιο του προγράμματος με ψηφιακή τεχνολογία. Το ίδιο μπορεί να γίνει με φωτογράφιση και αποτύπωση – είναι και αυτές δύο σημαντικές τεχνικές που χρησιμοποιούμε -, όμως με την ψηφιακή σάρωση αποφεύγουμε την επαφή με το αντικείμενο. Και τελικά, είναι παράδοξο, δεν πιάσαμε τα αρχαία αντικείμενα αλλά τα ανακατασκευάσαμε για μια απτική συλλογή» μας λέει η κυρία Αλούπη, προσθέτοντας ότι μια ανάλογη συλλογή ετοιμάζεται και για το Διαχρονικό Μουσείο της Θήβας το οποίο θα ανοίξει για το κοινό μέσα στους επόμενους μήνες.

Αφροδίτη από το Μουσείο της Πάφου στον σαρωτή

Το Διαχρονικό Μουσείο της Θήβας και η Εφορεία Αρχαιοτήτων Βοιωτίας θα έχουν επίσης μια άλλη πρωτιά: τις μουσειοσκευές για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Πρόκειται για θήκες-κουτιά που θα περιέχουν αντίγραφα κεραμικών αντικειμένων από τη συλλογή του μουσείου και θα διατίθενται στα σχολεία της περιοχής για εκπαιδευτικούς σκοπούς. «Τα μουσειολογικά προγράμματα των νέων ελληνικών μουσείων έχουν έντονο εκπαιδευτικό χαρακτήρα» λέει η χημικός. «Σε αυτόν εμπίπτουν τόσο οι απτικές συλλογές όσο και οι μουσειοσκευές που θα διατίθενται στα σχολεία. Ετσι δίνεται η δυνατότητα να μάθει κάποιος και άλλες πτυχές, όπως π.χ. τις τεχνικές και τα υλικά από τα οποία κατασκευάστηκε ένα αντικείμενο. Γύρω από την αρχαία τεχνολογία μπορούμε να σκεφθούμε δεκάδες δράσεις και προϊόντα. Είναι ένας άλλος τρόπος να διαχειριστείς το παρελθόν, να το γνωρίσεις, να το απομυθοποιήσεις και να το χρησιμοποιήσεις έξυπνα».

Το κεφάλι του «καλικάντζαρου» από το μουσείο της Πάφου ανασυντέθηκε με καλούπια που εκτυπώθηκαν από τον 3D printer

Το άλλο μισό του καλικάντζαρου

Παράλληλα με τα λογισμικά για τα αντίγραφα των αντικειμένων οι ερευνητές ανέπτυξαν επίσης λογισμικά για την 3D εκτύπωση «αρνητικών αντιγράφων» τους, δηλαδή καλουπιών – κάτι το οποίο κρίνεται συνήθως απαγορευτικό με τον παραδοσιακό τρόπο γιατί για να γίνει το εκμαγείο θα πρέπει να εφαρμοστεί επάνω στο πρωτότυπο αρχαίο αντικείμενο γύψος ή κάποιο άλλο υλικό. Σε δύο περιπτώσεις μάλιστα προχώρησαν ακόμη περισσότερο συμπληρώνοντας ψηφιακά αντικείμενα τα οποία είναι ημιτελή ώστε να τα «αποκαταστήσουν» στην αρχική τους μορφή. Ετσι ένας «καλικάντζαρος», τμήμα μιας ελληνιστικής τερακότας που βρίσκεται στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Πάφου και από τον οποίο έχει σωθεί μόνο το μισό κεφάλι, απέκτησε… πρόσωπο και πλέον οι αρχαιολόγοι αλλά και οι επισκέπτες θα μπορούν να τον δουν με άλλα μάτια. Αυτό, όπως μας λένε οι επιστήμονες, μπορεί να γίνει σε αντικείμενα τα οποία έχουν σπάσει συμμετρικά ή με τρόπο τέτοιον ώστε να μπορεί κάποιος να υποθέσει ότι το κομμάτι που λείπει «αντανακλά» αυτό που σώζεται.

Το κεφάλι του «καλικάντζαρου» από το μουσείο της Πάφου-Φωτογραφία: Ερευνητική Μονάδα Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου

«Φτιάξαμε μια καθρεπτική εικόνα, ουσιαστικά δηλαδή συνθέσαμε το αριστερό μέρος του κεφαλιού που λείπει με δεδομένα από το δεξιό που έχει σωθεί, και βγήκε ένα ολοκληρωμένο κεφάλι» αναφέρει ο κ. Μάρκου εξηγώντας τη διαδικασία ανασύνθεσης του ειδωλίου, μία από τις ελληνιστικές τερακότες από την οικία του Ορφέα της Αρχαίας Πάφου που μελετά η Ερευνητική Μονάδα Αρχαιολογίας του Πανεπιστημίου Κύπρου. Οπως προσθέτει, μια ανάλογη ψηφιακή αποκατάσταση γίνεται τώρα στο κεφάλι μιας Μέδουσας από τη συλλογή του Αρχαιολογικού Μουσείου Κυθήρων το οποίο μόλις ολοκληρωθεί και παραχθεί σε πηλό θα εκτεθεί κοντά στο ημιτελές πρωτότυπό του.

Πηγή http://www.tovima.gr/ Φαφούτη Λαλίνα

Σε ποια γλώσσα μίλησαν ο Πιλάτος με τον Χριστό; – Στα ελληνικά

Διαβάστε τα στοιχεία εκείνα τα οποία (απο)δεικνύουν, ότι η συνομιλία μεταξύ Ποντίου Πιλάτου και Ιησού Χριστού έγινε στην…ελληνική γλώσσα, αφού α) δεν αναφέρουν τα ευαγγέλια την ύπαρξη κάποιου διερμηνέα και β) η ελληνική γλώσσα ήταν διαδεδομένη παντού και οι πάντες γνώριζαν, τουλάχιστον, στην εξελληνισμένη Παλαιστίνη, να μιλούν και να γράφουν ελληνικά!..

Χάλκινο νόμισμα που κόπηκε από τον Πόντιο Πιλάτο. Οπίσθια όψη: Ελληνικά γράμματα TIBEPIOY KAICAPOC (Τιβερίου Καίσαρα ) Πρόσθια όψη Ελληνικά γράμματα IOYLIA KAICAPOC ([Ιουλία -μητέρα του-Καίσαρα)

ΕΙΝΑΙ ένα θέμα που προβληματίζει πολλούς ερευνητές. Αν δηλαδή
η συνομιλία που έγινε μεταξύ του Πόντιου Πιλάτου και του Ιησού Χριστού έγινε ή όχι στην ελληνική γλώσσα. Ας δούμε, όμως τι λένε ακριβώς οι 4 ευαγγελιστές και θα επανέλθουμε:

1. ΚΑΤΑ ΜΑΤΘΑΙΟΝ:

«… 11 Ο δε Ιησούς έστη έμπροσθεν τού ηγεμόνος· και επηρώτησεν αυτόν ο ηγεμών λέγων· Σύ εί ο βασιλεύς των Ιουδαίων; ο δε έφη αυτώ· Σύ λέγεις. 12 και εν τώ κατηγορείσθαι αυτόν υπό των αρχιερέων και των πρεσβυτέρων ουδέν απεκρίνατο. 13 τότε λέγει αυτώ ο Πιλάτος· Ουκ ακούεις πόσα σου καταμαρτυρούσι; 14 και ουκ απεκρίθη αυτώ προς ουδέ έν ρήμα, ώστε θαυμάζειν τον ηγεμόνα λίαν. 15 Κατά δε την εορτήν ειώθει ο ηγεμών απολύειν ένα τώ όχλω δέσμιον ον ήθελον. 16 είχον δε τότε δέσμιον επίσημον λεγόμενον Βαραββάν. 17 συνηγμένων ούν αυτών είπεν αυτοίς ο Πιλάτος· Τίνα θέλετε απολύσω υμίν, Βαραββάν ή Ιησούν τον λεγόμενον Χριστόν; 18 ήδει γάρ ότι διά φθόνον παρέδωκαν αυτόν. 19 Καθημένου δε αυτού επί τού βήματος απέστειλε προς αυτόν η γυνή αυτού λέγουσα· Μηδέν σοί και τώ δικαίω εκείνω· πολλά γάρ έπαθον σήμερον κατ’ όναρ δι’ αυτόν.
20 Οι δε αρχιερείς και οι πρεσβύτεροι έπεισαν τους όχλους ίνα αιτήσωνται τον Βαραββάν, τον δε Ιησούν απολέσωσιν. 21 αποκριθείς δε ο ηγεμών είπεν αυτοίς· Τίνα θέλετε από των δύο απολύσω υμίν; οι δε είπον· Βαραββάν. 22 λέγει αυτοίς ο Πιλάτος· Τί ούν ποιήσω Ιησούν τον λεγόμενον Χριστόν; λέγουσιν αυτώ πάντες· Σταυρωθήτω. 23 ο δε ηγεμών έφη· Τί γάρ κακόν εποίησεν; οι δε περισσώς έκραζον λέγοντες· Σταυρωθήτω. 24 ιδών δε ο Πιλάτος ότι ουδέν ωφελεί, αλλά μάλλον θόρυβος γίνεται, λαβών ύδωρ απενίψατο τας χείρας απέναντι τού όχλου, λέγων· Αθώός ειμι από τού αίματος τού δικαίου τούτου· υμείς όψεσθε. 25 και αποκριθείς πάς ο λαός είπε· Τό αίμα αυτού εφ’ ημάς και επί τα τέκνα ημών. 26 τότε απέλυσεν αυτοίς τον Βαραββάν, τον δε Ιησούν φραγελλώσας παρέδωκεν ίνα σταυρωθή…» (Ματθ. 27, 11-26).

2. ΚΑΤΑ ΜΑΡΚΟΝ:

«1 Καί ευθέως επί το πρωί συμβούλιον ποιήσαντες οι αρχιερείς μετά των πρεσβυτέρων και γραμματέων και όλον το συνέδριον, δήσαντες τον Ιησούν απήνεγκαν και παρέδωκαν τώ Πιλάτω. 2 και επηρώτησεν αυτόν ο Πιλάτος· Σύ εί ο βασιλεύς των Ιουδαίων; ο δε αποκριθείς είπεν αυτώ· Σύ λέγεις. 3 και κατηγόρουν αυτού οι αρχιερείς πολλά, αυτός δε ουδέν απεκρίνατο. 4 ο δε Πιλάτος πάλιν επηρώτα αυτόν λέγων· Ουκ αποκρίνη ουδέν; ίδε πόσα σου καταμαρτυρούσιν. 5 ο δε Ιησούς ουκέτι ουδέν απεκρίθη, ώστε θαυμάζειν τον Πιλάτον. 6 Κατά δε εορτήν απέλυεν αυτοίς ένα δέσμιον όνπερ ητούντο. 7 ήν δε ο λεγόμενος Βαραββάς μετά των συστασιαστών δεδεμένος, οίτινες εν τή στάσει φόνον πεποιήκεισαν. 8 και αναβοήσας ο όχλος ήρξατο αιτείσθαι καθώς αεί εποίει αυτοίς. 9 ο δε Πιλάτος απεκρίθη αυτοίς λέγων· Θέλετε απολύσω υμίν τον βασιλέα των Ιουδαίων;
10 εγίνωσκε γάρ ότι διά φθόνον παραδεδώκεισαν αυτόν οι αρχιερείς. 11 οι δε αρχιερείς ανέσεισαν τον όχλον ίνα μάλλον τον Βαραββάν απολύση αυτοίς. 12 ο δε Πιλάτος αποκριθείς πάλιν είπεν αυτοίς· Τί ούν θέλετε ποιήσω ον λέγετε τον βασιλέα των Ιουδαίων; 13 οι δε πάλιν έκραξαν· Σταύρωσον αυτόν. 14 ο δε Πιλάτος έλεγεν αυτοίς· Τί γάρ εποίησε κακόν; οι δε περισσοτέρως έκραξαν· Σταύρωσον αυτόν. 15 ο δε Πιλάτος βουλόμενος τώ όχλω το ικανόν ποιήσαι, απέλυσεν αυτοίς τον Βαραββάν, και παρέδωκε τον Ιησούν φραγελλώσας ίνα σταυρωθή. (Μάρκ. 15, 1-15)

3. ΚΑΤΑ ΛΟΥΚΑΝ:

«1 Καί αναστάν άπαν το πλήθος αυτών ήγαγον αυτόν επί τον Πιλάτον. 2 ήρξαντο δε κατηγορείν αυτού λέγοντες· Τούτον εύρομεν διαστρέφοντα το έθνος και κωλύοντα Καίσαρι φόρους διδόναι, λέγοντα εαυτόν Χριστόν βασιλέα είναι. 3 ο δε Πιλάτος ηρώτησεν αυτόν λέγων· Σύ εί ο βασιλεύς των Ιουδαίων; ο δε αποκριθείς αυτώ έφη· Σύ λέγεις. 4 ο δε Πιλάτος είπε προς τους αρχιερείς και τους όχλους ότι ουδέν ευρίσκω αίτιον εν τώ ανθρώπω τούτω. 5 οι δε επίσχυον λέγοντες ότι ανασείει τον λαόν διδάσκων καθ’ όλης της Ιουδαίας, αρξάμενος από της Γαλιλαίας έως ώδε. 6 Πιλάτος δε ακούσας Γαλιλαίαν επηρώτησεν ει ο άνθρωπος Γαλιλαίός εστι· 7 και επιγνούς ότι εκ της εξουσίας Ηρώδου εστίν, ανέπεμψεν αυτόν προς Ηρώδην, όντα και αυτόν εν Ιεροσολύμοις εν ταύταις ταίς ημέραις. 8 ο δε Ηρώδης ιδών τον Ιησούν εχάρη λίαν· ήν γάρ εξ ικανού θέλων ιδείν αυτόν διά το ακούειν αυτόν πολλά περί αυτού, και ήλπιζέ τι σημείον ιδείν υπ’ αυτού γινόμενον. 9 επηρώτα δε αυτόν εν λόγοις ικανοίς· αυτός δε ουδέν απεκρίνατο αυτώ.
10 ειστήκεισαν δε οι γραμματείς και οι αρχιερείς εντόνως κατηγορούντες αυτού. 11 εξουθενήσας δε αυτόν ο Ηρώδης σύν τοίς στρατεύμασιν αυτού και εμπαίξας, περιβαλών αυτόν εσθήτα λαμπράν ανέπεμψεν αυτόν τώ Πιλάτω. 12 εγένοντο δε φίλοι ό τε Ηρώδης και ο Πιλάτος εν αυτή τή ημέρα μετ’ αλλήλων· προϋπήρχον γάρ εν έχθρα όντες προς εαυτούς. 13 Πιλάτος δε συγκαλεσάμενος τους αρχιερείς και τους άρχοντας και τον λαόν 14 είπε προς αυτούς· Προσηνέγκατέ μοι τον άνθρωπον τούτον ως αποστρέφοντα τον λαόν, και ιδού εγώ ενώπιον υμών ανακρίνας ουδέν εύρον εν τώ ανθρώπω τούτω αίτιον ών κατηγορείτε κατ’ αυτού. 15 αλλ’ ουδέ Ηρώδης· ανέπεμψα γάρ υμάς προς αυτόν· και ιδού ουδέν άξιον θανάτου εστί πεπραγμένον αυτώ. 16 παιδεύσας ούν αυτόν απολύσω. 17 ανάγκην δε είχεν απολύειν αυτοίς κατά εορτήν ένα. 18 ανέκραξαν δε παμπληθεί λέγοντες· Αίρε τούτον, απόλυσον δε ημίν Βαραββάν· 19 όστις ήν διά στάσιν τινά γενομένην εν τή πόλει και φόνον βεβλημένος εις την φυλακήν.
20 πάλιν ούν ο Πιλάτος προσεφώνησε, θέλων απολύσαι τον Ιησούν. 21 οι δε επεφώνουν λέγοντες· Σταύρωσον σταύρωσον αυτόν. 22 ο δε τρίτον είπε προς αυτούς· Τί γάρ κακόν εποίησεν ούτος; ουδέν άξιον θανάτου εύρον εν αυτώ· παιδεύσας ούν αυτόν απολύσω. 23 οι δε επέκειντο φωναίς μεγάλαις αιτούμενοι αυτόν σταυρωθήναι, και κατίσχυον αι φωναί αυτών και των αρχιερέων. 24 ο δε Πιλάτος επέκρινε γενέσθαι το αίτημα αυτών, 25 απέλυσε δε αυτοίς τον Βαραββάν τον διά στάσιν και φόνον βεβλημένον εις την φυλακήν, ον ητούντο, τον δε Ιησούν παρέδωκε τώ θελήματι αυτών..» (Λουκ. 23, 1-25)

4. ΚΑΤΑ ΙΩΑΝΝΗΝ:

«… 29 εξήλθεν ούν ο Πιλάτος έξω προς αυτούς και είπε· Τίνα κατηγορίαν φέρετε κατά τού ανθρώπου τούτου;
30 απεκρίθησαν και είπον αυτώ· Ει μη ήν ούτος κακοποιός, ουκ αν σοι παρεδώκαμεν αυτόν. 31 είπεν ούν αυτοίς ο Πιλάτος· Λάβετε αυτόν υμείς και κατά τον νόμον υμών κρίνατε αυτόν. είπον ούν αυτώ οι Ιουδαίοι· Ημίν ουκ έξεστιν αποκτείναι ουδένα· 32 ίνα ο λόγος τού Ιησού πληρωθή ον είπε σημαίνων ποίω θανάτω ήμελλεν αποθνήσκειν. 33 Εισήλθεν ούν εις το πραιτώριον πάλιν ο Πιλάτος και εφώνησε τον Ιησούν και είπεν αυτώ· Σύ εί ο βασιλεύς των Ιουδαίων; 34 απεκρίθη αυτώ ο Ιησούς· Αφ’ εαυτού σύ τούτο λέγεις ή άλλοι σοι είπον περί εμού; 35 απεκρίθη ο Πιλάτος· Μήτι εγώ Ιουδαίός ειμι; το έθνος το σόν και οι αρχιερείς παρέδωκάν σε εμοί· τι εποίησας; 36 απεκρίθη Ιησούς· Η βασιλεία η εμή ουκ έστιν εκ τού κόσμου τούτου· ει εκ τού κόσμου τούτου ήν η βασιλεία η εμή, οι υπηρέται αν οι εμοί ηγωνίζοντο, ίνα μη παραδοθώ τοίς Ιουδαίοις· νύν δε η βασιλεία η εμή ουκ έστιν εντεύθεν. 37 είπεν ούν αυτώ ο Πιλάτος· Ουκούν βασιλεύς εί σύ; απεκρίθη Ιησούς· Σύ λέγεις ότι βασιλεύς ειμι εγώ. εγώ εις τούτο γεγέννημαι και εις τούτο ελήλυθα εις τον κόσμον, ίνα μαρτυρήσω τή αληθεία· πάς ο ών εκ της αληθείας ακούει μου της φωνής. 38 λέγει αυτώ ο Πιλάτος· Τί εστιν αλήθεια; και τούτο ειπών πάλιν εξήλθε προς τους Ιουδαίους και λέγει αυτοίς· Εγώ ουδεμίαν αιτίαν ευρίσκω εν αυτώ. 39 έστι δε συνήθεια υμίν ίνα ένα υμίν απολύσω εν τώ πάσχα· βούλεσθε ούν υμίν απολύσω τον βασιλέα των Ιουδαίων;
40 εκραύγασαν ούν πάλιν πάντες λέγοντες· Μή τούτον αλλά τον Βαραββάν. ήν δε ο Βαραββάς ληστής» (Ιω. 18,29-40)

«1 Τότε ούν έλαβεν ο Πιλάτος τον Ιησούν και εμαστίγωσε. 2 και οι στρατιώται πλέξαντες στέφανον εξ ακανθών επέθηκαν αυτού τή κεφαλή, και ιμάτιον πορφυρούν περιέβαλον αυτόν 3 και έλεγον· Χαίρε ο βασιλεύς των Ιουδαίων· και εδίδουν αυτώ ραπίσματα. 4 εξήλθεν ούν πάλιν έξω ο Πιλάτος και λέγει αυτοίς· Ίδε άγω υμίν αυτόν έξω, ίνα γνώτε ότι εν αυτώ ουδεμίαν αιτίαν ευρίσκω. 5 εξήλθεν ούν ο Ιησούς έξω φορών τον ακάνθινον στέφανον και το πορφυρούν ιμάτιον, 6 και λέγει αυτοίς· Ίδε ο άνθρωπος. ότε ούν είδον αυτόν οι αρχιερείς και οι υπηρέται, εκραύγασαν λέγοντες· Σταύρωσον σταύρωσον αυτόν. λέγει αυτοίς ο Πιλάτος· Λάβετε αυτόν υμείς και σταυρώσατε· εγώ γάρ ουχ ευρίσκω εν αυτώ αιτίαν. 7 απεκρίθησαν αυτώ οι Ιουδαίοι· Ημείς νόμον έχομεν, και κατά τον νόμον οφείλει αποθανείν, ότι εαυτόν Θεού υιόν εποίησεν. 8 Ότε ούν ήκουσεν ο Πιλάτος τούτον τον λόγον, μάλλον εφοβήθη, 9 και εισήλθεν εις το πραιτώριον πάλιν και λέγει τώ Ιησού· Πόθεν εί σύ; ο δε Ιησούς απόκρισιν ουκ έδωκεν αυτώ.
10 λέγει ούν αυτώ ο Πιλάτος· Εμοί ου λαλείς; ουκ οίδας ότι εξουσίαν έχω σταυρώσαί σε και εξουσίαν έχω απολύσαί σε; 11 απεκρίθη Ιησούς· Ουκ είχες εξουσίαν ουδεμίαν κατ’ εμού, ει μη ήν δεδομένον σοι άνωθεν· διά τούτο ο παραδιδούς με σοι μείζονα αμαρτίαν έχει. 12 εκ τούτου εζήτει ο Πιλάτος απολύσαι αυτόν· οι δε Ιουδαίοι έκραζον λέγοντες· Εάν τούτον απολύσης, ουκ εί φίλος τού Καίσαρος. πάς ο βασιλέα εαυτόν ποιών αντιλέγει τώ Καίσαρι. 13 ο ούν Πιλάτος ακούσας τούτον τον λόγον ήγαγεν έξω τον Ιησούν, και εκάθισεν επί τού βήματος εις τόπον λεγόμενον Λιθόστρωτον, Εβραϊστί δε Γαββαθά· 14 ήν δε παρασκευή τού πάσχα, ώρα δε ωσεί έκτη· και λέγει τοίς Ιουδαίοις· Ίδε ο βασιλεύς υμών. 15 οι δε εκραύγασαν· Άρον άρον, σταύρωσον αυτόν. λέγει αυτοίς ο Πιλάτος· Τόν βασιλέα υμών σταυρώσω; απεκρίθησαν οι αρχιερείς· Ουκ έχομεν βασιλέα ει μη Καίσαρα. 16 τότε ούν παρέδωκεν αυτόν αυτοίς ίνα σταυρωθή…» (Ιω.19, 1-15).

Η συνομιλία έγινε στα ελληνικά!..

Σε δύο τηλεοπτικές εκπομπές που κάναμε στο παρελθόν με τον (αείμνηστο σήμερα) φίλο μου, συγγραφέα και ιστορικό ερευνητή Διονύση Γ. Χιώνη, όπου παρουσιάζαμε το βιβλίο του: «Μιλούσε ο Χριστός ελληνικά;», μεταξύ άλλων αναφέρθηκαν τα εξής:

«… Μα και όταν συνελήφθη ο Χριστός, μας λέει ο Ευαγγελιστής: «Οι αρχιερείς και οι υπηρέτες, εκραύγασαν λέγοντες˙ σταύρωσον, σταύρωσον αυτόν. Λέγει αυτοίς ο Πιλάτος λάβετε αυτόν υμείς και σταυρώσατε˙ εγώ γαρ ουχ ευρίσκω εν αυτώ αιτίαν. Απεκρίθησαν αυτώ οι Ιουδαίοι˙ ημείς νόμον έχομεν και κατά τον νόμον ημών οφείλει αποθανείν ότι εαυτόν υιόν Θεού εποίησεν». (Ιωάν. 19, 6-7)

Και αλλού: «Και εισήλθεν (ο Πιλάτος) εις το Πραιτώριον και λέγει τω Ιησού˙ πόθεν ει σύ; ο δε Ιησούς απόκρισιν ουκ έδωκεν αυτώ. Λέγει ουν αυτώ ο Πιλάτος εμοί ου λαλείς; Ουκ οίδας ότι εξουσίαν έχω σταυρώσαι σε και εξουσίαν έχω απολύσαι σε; Απεκρίθη Ιησούς ουκ είχες εξουσίαν ουδεμίαν κατ’ εμού, ει μη ην σοι δεδομένον άνωθεν». ( Ιωάν. 19,9-11).

Θα ήταν λοιπόν πολύ αφελές να πιστέψη κανείς έστω και προς στιγμήν ότι ο περήφανος αυτός Ρωμαίος κυβερνήτης, ο άνθρωπος της κραταιάς Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας, θα μιλούσε μαζί με το Χριστό και τους Εβραίους γλώσσα αραμαϊκή ή εβραϊκή τη στιγμή που, όπως είναι γνωστό, ήξερε μόνο λατινικά και ελληνικά.

Τώρα, ίσως κάποιοι ρωτήσουν, γιατί δεν τους μίλαγε λατινικά; Μα γιατί είναι ιστορικώς εξακριβωμένο ότι η λατινική γλώσσα ποτέ δεν μιλήθηκε από το λαό της Ανατολής. Άλλωστε, όλοι στην Ιερουσαλήμ γνώριζαν να μιλούν μόνο την ελληνική γλώσσα.

Μια γλώσσα που έχουμε καθήκον να τη διαφυλάξουμε εμείς οι Έλληνες ως κόρη οφθαλμού. Και αυτό, βέβαια όχι από στείρο εθνικισμό, αλλά από πεποίθηση ότι ο Ελληνισμός του τότε, του σήμερα και του αύριο (γλώσσα- πολιτισμός – φιλοσοφία – επιστήμες – τέχνες) εξέφραζε, εκφράζει και θα εκφράζει τον άνθρωπο στην ανώτερη αξία του.

Ας το προσέξουμε τώρα όσο ποτέ άλλοτε όλοι μας σήμερα που «οι καιροί ου μενετοί». Σήμερα που τα σχέδια των εχθρών του Ελληνισμού δεν είναι άλλα, παρά ο οριστικός και παντελής αφανισμός της Ελλάδας μας.

Αναμφιβόλως ο Ιησούς Χριστός μιλούσε τόσο πολύ την ελληνική γλώσσα σαν να ήταν μητρική Του και αυτό μπορούμε να το συναγάγουμε απ’ τα όσα στοιχεία μέσα σε τούτο το βιβλίο αναφέρω.

Βλέπουμε ότι σ’ όλη τη ζωή Του διδάσκει και μιλά μόνον προς τους Εβραίους των ελληνικών πόλεων της Γαλιλαίας, που όπως μας βεβαιώνουν οι τότε ιστορικοί, μιλιόταν μόνο η Κοινή ελληνική γλώσσα. Όμως δεν παραλείπει να μιλά και στους Έλληνες αποίκους, κατοίκους της Γαλιλαίας και των γύρω από αυτή ελληνιστικών πόλεων και χωριών, όπως της ελληνικής Δεκαπόλεως, της Περαίας, της Τραχωνίτιδας χώρας και της Φοινίκης, οι κάτοικοι των οποίων δεν μιλούσαν την αραμαϊκή. Ποτέ δεν εδίδαξε στην ύπαιθρο της Σαμάρειας και της Ιουδαίας γιατί στα χωριά αυτά μιλιόταν μια ελληνορωμαϊκή διάλεκτος.
Μπορεί βέβαια για πολύ μικρό διάστημα να μίλησε στα Ιεροσόλυμα, αλλά μόνο στις μεγάλες θρησκευτικές γιορτές των Εβραίων˙ και τούτο γιατί τότε βρισκόντουσαν εκεί άνθρωποι (προσκυνητές) από όλες τις χώρες και τα χωριά της Παλαιστίνης που μιλούσαν την ελληνική Κοινή».

Τι λέει ο Λεωνίδας Ιω. Φιλιππίδης

Ο άλλος μεγάλος Καθηγητής της Ιστορίας των Θρησκευμάτων της Θεολογικής Σχολής του Πανεπιστημίου Αθηνών, Λεωνίδας Ιω. Φιλιππίδης, εις το έργο του: «ΙΣΤΟΡΙΑ ΤΗΣ ΕΠΟΧΗΣ ΤΗΣ ΚΑΙΝΗΣ ΔΙΑΘΗΚΗΣ ΕΞ ΑΠΟΨΕΩΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΟΥ ΚΑΙ ΠΑΝΘΡΗΣΚΕΙΑΚΗΣ» (Αθήνα 1958) υποστηρίζει ότι: «Ο Καίσαρ ευρίσκει ελληνικήν γραφήν και γλώσσαν». Και πιο κάτω: «άρα και εν Παλαιστίνη ήτο η ελληνική». Εις την σελίδα 539 του εν λόγω βιβλίου του υποστηρίζει, πέραν των άλλων ότι:
«Ο Πιλάτος εγνώριζε την ελληνικήν, ήτις ήτο τότε η κρατούσα εν τη οικουμένη γλώσσα, της λατινικής περιοριζόμενης μόνον εν τω στρατώ, 56 αλλ’ η μετά των αραμαϊστί λαλούντων Εβραίων χρησιμοποίησις υπ’ αυτού της ελληνικής είναι απίθανον μόνον κατά τον εν τω εσωτερικώ του Πραιτωρίου διάλογον του Πιλάτου μετά του Ιησού, 57 όστις εν τη παγγνωσία αυτού εγνώριζε και ηδύνατο λαλείν πάσαν γλώσσαν και την ελληνικήν άρα, δεν αποκλείεται η χρησιμοποίησις της ελληνικής ή της λατινικής υπ’ αμφοτέρων.»

ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ:
Χωρίς αμφιβολία, η συνομιλία μεταξύ Ποντίου Πιλάτου και Ιησού Χριστού έγινε στην ελληνική γλώσσα, αφού α) δεν αναφέρουν τα ευαγγέλια την ύπαρξη κάποιου διερμηνέα και β) η ελληνική γλώσσα ήταν διαδεδομένη παντού και οι πάντες γνώριζαν, τουλάχιστον, στην εξελληνισμένη Παλαιστίνη, να μιλούν και να γράφουν ελληνικά!..

Πηγή: sakketosaggelos.gr

Κατασκοπευτικοί δορυφόροι του Ψυχρού Πολέμου αποκαλύπτουν χαμένες πόλεις της Μ. Ανατολής

Κατασκοπευτικός δορυφόρους  δείχνει στο  Rifaat στη Συρία,  το αχνό κυκλικό περίγραμμα μιας αρχαίας οχυρωμένης πόλης γύρω από ένα κεντρικό ανάχωμα.

Τον τριπλασιασμό του αριθμού των γνωστών αρχαιολογικών χώρων στη Μέση Ανατολή είχε η μελέτη φωτογραφιών κατασκοπευτικών δορυφόρων του Ψυχρού Πολέμου, αποκαλύπτοντας χιλιάδες αρχαίους δρόμους, κανάλια, ερείπια και αρχαίες πόλεις.
Όπως αναφέρεται
σε δημοσίευμα του National Geographic, o νέος Corona Atlas of the Middle East, τα αποκαλυπτήρια του οποίου έγιναν την Πέμπτη στην ετήσια συνάντηση της Society for American Archaeology, αποκαλύπτει μεγάλο αριθμό χώρων αρχαιολογικού ενδιαφέροντος σε εκτάσεις από την Αίγυπτο ως το Ιράν- πολλοί εκ των οποίων είχαν χαθεί στις «ομίχλες της ιστορίας».

«Κάποιοι από αυτούς είναι γιγαντιαίοι, και ήταν εντελώς άγνωστοι» ανέφερε ο Τζέσε Κασάνα, του Πανεπιστημίου του Αρκάνσας, που παρουσίασε τα αποτελέσματα της έρευνας. «Βλέπουμε κάθε είδους πράγματα – αρχαίους δρόμους και κανάλια. Οι φωτογραφίες παρουσιάζουν μία πολύ λεπτομερή εικόνα».
Η ομάδα άρχισε τη δουλειά της με μία λίστα περίπου 4.500 γνωστών αρχαιολογικών χώρων στη Μ. Ανατολή. Οι φωτογραφίες των κατασκοπευτικών δορυφόρων αποκάλυψαν άλλους 10.000. Οι μεγαλύτεροι εξ αυτών, στη Συρία και την Τουρκία, είναι κατά πάσα πιθανότητα πόλεις της Εποχής του Χαλκού, και περιλαμβάνουν τείχη και φρούρια.

«Δεν είναι απλά νέα μέρη για ανασκαφές. Έχουμε έναν πραγματικό τρόπο με όλους αυτούς τους χώρους να εξετάσουμε το σύνολο της Μ. Ανατολής και να δούμε πώς ήταν διασυνδεδεμένη» πρόσθεσε.
Το τέλος του Ψυχρού Πολέμου οδήγησε στη δημοσιοποίηση των φωτογραφιών των κατασκοπευτικών δορυφόρων Corona, πριν από περίπου δύο δεκαετίες. Οι δορυφόροι ήταν σε υπηρεσία από το 1960 ως το 1972 – και ο συγκεκριμένος «άτλας» έλαβε υπόψιν του μόνο λίγες από τις 188.000 φωτογραφίες που ελήφθησαν κατά το διάστημα 1967-1972, από την τελευταία «γενιά» των δορυφόρων, σκοπός των οποίων ήταν ο εντοπισμός σοβιετικών βάσεων πυραύλων και στρατοπέδων. Αν και οι σύγχρονοι δορυφόροι έχουν πολύ καλύτερες αναλύσεις, «δεν μπορούν να ταξιδέψουν πίσω στον χρόνο», όπως τόνισε ο Κασάνα.

Η ομάδα άρχισε τη δουλειά της με μία λίστα περίπου 4.500 γνωστών αρχαιολογικών χώρων στη Μ. Ανατολή. Οι φωτογραφίες των κατασκοπευτικών δορυφόρων αποκάλυψαν άλλους 10.000.

Οι φωτογραφίες, όπως επεσήμανε, βγήκαν πριν πόλεις όπως η Μοσούλη στο Ιράκ και το Αμάν στην Ιορδανία «καταπιούν» πολλούς αρχαιολογικούς χώρους που βρίσκονταν κοντά και δημιουργηθούν τεχνητές λίμνες, που κάλυψαν πολλά σημεία ενδιαφέροντος. Καθώς οι πόλεις απλώνονταν, οι αγροτικές υποδομές που τις υποστήριζαν επίσης, καλύπτοντας πολλούς χώρους – οι οποίοι ωστόσο είναι ορατοί στις φωτογραφίες εκείνης της περιόδου. «Ακόμα και με πολύ καλύτερες αναλύσεις, δεν μπορούμε να δούμε έναν χώρο ο οποίος έχει καλυφθεί από ένα κτήριο» σημείωσε ο Κασάνα.

ΠΕΡΙΗΓΗΘΕΊΤΕ ΕΔΩ CORONA Atlas ΟΝΟΜΑΖΕΤΑΙ Ο ΔΟΡΥΦΟΡΟΣ 

Ο συρο-παλαιστίνιος αρχαιολόγος Ντέιβιντ Σλόεν του Πανεπιστημίου του Σικάγο χαρακτήρισε το εγχείρημα «απίστευτο»: «είναι εντυπωσιακό το τι μπορεί να κάνει ο Άτλας τους».-

Για πρώτη φορά ανάγνωση μοναδικού κειμένου στην γλώσσα των Θρακών

Για πρώτη φορά  ανάγνωση μοναδικού κειμένου στην γλώσσα των Θρακών του 5ου π.Χ. αι.  Κείμενο χαραγμένο στο χρυσό «δακτυλίδι του Εζέροβο»

Πρόκειται για κείμενο 61 χαρακτήρων του μεγαλογράμματου αττικού-ιωνικού αλφαβήτου, σε συνεχή λόγο – μη χωριζόμενο σε λέξεις – ανερμήνευτο έως σήμερα, κατά την επίσημη εκδοχή.

Το αρχαίο κείμενο είναι χαραγμένο στην πλάκα χρυσού δακτυλιδιού, το οποίο φορούσε διαπρεπής άνδρας της αρχαίας μεγάλης θρακικής Σαπαϊκής χώρας ή της αρχαίας χώρας των Βησσών Θρακών, που συμπίπτει με την σημερινή περιφέρεια Βορισογράδσκο της Βουλγαρίας (χωριό Εζέροβο).

Το «μυστικό» του χρυσού δακτυλιδιού, έπειτα από 25 αιώνες, που κρατήθηκε στο σκοτάδι,  απακαλύψε στο Πανεπιστήμιο Αθηνών ο θρακικής καταγωγής καθηγητής (εκ Ξάνθης) Χαράλαμπος Χ. Σπυρίδης. Αποτέλεσμα πολυετούς ερεύνης του, με την οποία κατάφερε να αποκωδικοποιήσει ένα μοναδικό κείμενο, γραμμένο στην γλώσσα των Θρακών του 5ου π.Χ. αι.! Η ανάγνωση του «χρυσού δακτυλιδιού» πραγματοποιήθηκε – για πρώτη φορά παγκοσμίως! – σε διάλεξη του καθηγητού την οποία διοργάνωσε το Τμήμα Μουσικών Σπουδών του Πανεπιστημίου Αθηνών την Τετάρτη 9 Απριλίου στην αίθουσα τελετών του Ιδρύματος (Πανεπιστημίου 30).

 Από την ανάγνωση του επιγράμματος του χρυσού δακτυλιδιού του Εζέροβο, προκύπτουν: – Η εξιστόρηση γεγονότων που αναφέρονται από πλείστους όσους αρχαίους Έλληνες συγγραφείς, τραγικούς και ιστορικούς. – Ποιος και τι ήταν αυτός που
φορούσε το δακτυλίδι. – Ποια ήταν η θρησκεία των αρχαίων Θρακών της περιοχής.  – Ότι η γλώσσα των αρχαίων Θρακών ήταν ελληνική. – Εμπλουτίζεται το υπάρχον αρχαιοθρακικό γλωσσικό υλικό των διαλεκτικών λέξεων. – Ξεκαθαρίζει ο τρόπος γραφής του επιγράμματος και η διττή προφορά κάποιου βασικού γράμματος στην γλώσσα των αρχαίων Θρακών.  – Μαθαίνουμε από πού μετώκησαν οι αρχαίοι Θράκες της περιοχής, κλείνοντας έναν κύκλο μετακινήσεων αιώνων. – Μαθαίνουμε πώς λεγόταν η πόλις του Εζέροβο εκείνον τον καιρό και λεπτομέρειες άγνωστες μέχρι σήμερα για την ονομασία και την γεωγραφία της περιοχής. – Μαθαίνουμε την κύρια ασχολία των αρχαίων Θρακών της περιοχής.  – Μαθαίνουμε πληροφορίες για την αρχαία θρακική μετρική και ρυθμοποιία.  – Διασαφηνίζεται οριστικώς η καταγωγή πολλών ανθρώπων του πνεύματος και των γραμμάτων από την αρχαία Θράκη, όπως είναι ο σοφιστής Πρωταγόρας και ο Σκυθίνος ο ιαμβογράφος. Πρόκειται, λοιπόν, για μοναδικό – έως σήμερα – εκτεταμένο αρχαίο θρακικό κείμενο.

Το δακτυλίδι του Εζέροβο Τύχη αγαθή, το έτος 1912, κατά την εκσκαφή ενός τύμβου (τούμπας, γηλόφου) στο χωριό Εζέροβο της περιφερείας Βορισογράδσκο της Βουλγαρίας – το βορειότερο τμημα της αρχαίας Μεγάλης Θρακικής Σαπαϊκής χώρας ή ίσως προς το νοτιώτερο τμημα της αρχαίας χώρας των Βησσών Θρακών – μεταξύ των πόλεων Χάσκοβο και Φιλιππουπόλεως, ευρέθη μεγαλοπρεπής τάφος του 403 π.Χ. Ήταν τάφος διαπρεπούς ανδρός, όπως προκύπτει από τα κτερίσματα. Ο νεκρός φορούσε χρυσό δακτυλίδι, το οποίο έφερε πλατειά ενεπίγραφη πλάκα, στην οποία ήσαν χαραγμένα 61 γράμματα του μεγαλογράμματου αττικο-ιωνικού αλφαβήτου!

Πολλοί μελετητές, ιδίως Ευρωπαίοι, μεταξύ των οποίων Βαλκάνιοι – συμπεριλαμβανομένων και των Ελλήνων (D. Detschew, Ρ. Kretschmer, Ribezzo, Seure, Basavaricius, M. Αποστολίδης, Κ. Κουρτίδης, κ.ά.) προσπάθησαν να ερμηνεύσουν, ο καθένας με τις γνώσεις του και την πλούσια φαντασία του την επιγραφή.

Κατά τον κ. Σπυρίδη, «ο κάθε ερευνητής εξ αυτών χωρίζει τις λέξεις με τον δικό του τρόπο και δίνει στις λέξεις την προσωπική του ερμηνεία έτσι, ώστε όλες αυτές οι ερμηνευτικές προσπάθειες να έχουν σαν μόνο κοινό στοιχείο την αυθαιρεσία». Ως Ξανθιώτης, ο κ Σπυρίδης ενδιαφέρθηκε για το δακτυλίδι του Εζέροβο και ασχολήθηκε ερευνητικά με αυτό από το 1988. Την έρευνά του ολοκλήρωσε στις 30 Δεκεμβρίου 2013.

Όλα αυτά γίνονται ακόμη σπουδαιότερα, εάν αναλογισθεί κανείς πως οι Θράκες δεν είχαν γραπτή γλώσσα και γι’ αυτό δεν άφησαν γραπτά μνημεία. Δεν εγνώριζαν να γράφουν και θεωρούσαν μεγάλη ντροπή την χρήση των γραμμάτων (Αιλιανός «Ιστορικά Διάφορα», 8,6,1-4)… Δεν μπορούσαν να μετρήσουν πάνω από τον αριθμό τέσσερα (Αριστοτέλης «Προβλήματα», 911a, 1-4)…  Ως προς την γλώσσα των Θρακών οι γνώσεις μας είναι πολύ περιορισμένες, όπως λέει ο καθηγητής Σπυρίδης.

Το γλωσσικό υλικό, που έχει διασωθεί από τους αρχαίους συγγραφείς και λεξικογράφους (κυρίως τον Ησύχιο τον Αλεξανδρέα και εν μέρει τον Στέφανο τον Βυζάντιο), περιλαμβάνει:
● 40 διαλεκτικές λέξεις,
● περίπου 1.500 κύρια ονόματα (ανθρωπωνύμια και τοπωνύμια),
● διάφορες ανάγλυφες επιγραφές, οι οποίες ευρέθησαν στην Μοισία και την Βόρεια Θράκη και οι οποίες μας καθιστούν γνωστά πολλά κύρια θρακικά ονόματα, διαφόρων εποχών και ρωμαϊκής ακόμη,
● δυο επιγραφές επάνω σε δυο χρυσά δακτυλίδα, τα οποία ευρέθησαν στο Εζέροβο και το Ντιβανλί, αντιστοίχως,
● επιγραφές σε τέσσερις ασημένιες τεφροδόχους του Ντιβανλί,
 ● ένα αγγείο το οποίο ευρέθη σε ιερό της Σαμοθράκης, και
● κάποιες λέξεις κυρίως φυτών χάρις στο γεγονός ότι οι αρχαίοι Έλληνες εθεωρούσαν τους Θράκες αξεπέραστους στην βοτανοθεραπεία.

Τέλος, πολλές ελληνικές λέξεις οι οποίες διαβάστηκαν στην Γραμμική Β μαρτυρούνται και στον χώρο της Θράκης.

Πολλά ονόματα και τοπωνύμια γνωστά στην Θράκη (όπως λ.χ. Αγριάνες, Δύμη, Νέστος, Σκαιός ποταμός, Άβαι, κ.ά.), υπάρχουν και στην νότια Ελλάδα. Αυτό το γλωσσικό υλικό, όμως, είναι ένα ανεπαρκές υλικό. Οι Θράκες άρχισαν να χρησιμοποιούν το ελληνικό αλφάβητο – και ειδικότερα την αττική-ιωνική παραλλαγή του, από τον 5ο π.Χ. αι., όπως προκύπτει από τα μέχρι σήμερα υπάρχοντα στοιχεία.

Ο βιολονίστας των Αβδήρων

 Την προηγουμένη εβδομάδα στο Συνέδριο Φυσικών στο Ναύπλιο ο κ. Σπυρίδης ομίλησε, μεταξύ των άλλων και για τον «βιολονίστα των Αβδήρων», τον οποίο πρώτον παρουσίασε αυτή εδώ η στήλη, στο φύλλο της 21.06.2011, άρθρο με τίτλο «Στα αρχαία Άβδηρα έπαιζαν βιολί!» (Για περισσότερα, βλ. σχ. βιβλίο Γ. Λεκάκη «Μουσικής Μύηση», εκδ. MadMelody, 2013). Ο καθηγητής υπερθεμάτισε για τα αρχαία έγχορδα μουσικά όργανα με δοξάρι, που την ύπαρξη και λειτουργία τους πρώτος αναφέρει ο Ηράκλειτος (στο απόσπασμα 51), ο σκοτεινός φιλόσοφος.

 Η εισήγηση έκανε εντύπωση, δεδομένου, όπως ανέφερα και στο παραπάνω άρθρο, η σύγχρονη μουσικολογία πιστέυει και διαδίδει πως οι αρχαίοι Έλληνες δεν εγνώριζαν τον δοξάρι!!!

Όσο για τον «αρχαίο Αβδηρίτη βιολονίστα» ο κ. Σπυρίδης θα ομιλήσει στις 29 Απριλίου στην αίθουσα «Δρακόπουλος» στα Προπύλαια (Πανεπιστημίου 30). ΥΓ: βλ. και σχ. ανακοίνωση του Χαρ. Σπυρίδη στο τελευταίο Βαλκανικό Συνέδριο Φυσικής.

Γιώργος Λεκάκης http://www.lekakis.com

ΕΝ ΤΩ ΜΕΤΑΞΥ ΣΕ ΠΑΛΑΙΌΤΕΡΗ ΣΕ ΑΝΑΡΤΗΣΗ 

14 ΦΕΒΡΟΥΑΡΊΟΥ 2013 ΔΙΑΒΑΖΟΥΜΕ

Η αρχαιότερη μουσική παρτιτούρα είναι επάνω σε δαχτυλίδι.;

 

Το δαχτυλίδι του Εζέροβο με τη μουσική παρτιτούρα του 5ου π.Χ.αιώνα

Η ΜΟΝΑΔΙΚΗ στον κόσμο ακέραιη μουσική καταγραφή μελωδίας σε αρχαιοελληνική παρασημαντική με τη χρήση αποκλειστικά φωνητικών χαρακτήρων, που βρέθηκε το 1912 στη Θράκη, αποκωδικοποιήθηκε από Έλληνα επιστήμονα.

Τη μουσική ερμηνεία της επιγραφής, πάνω σε δαχτυλίδι, που βρέθηκε σε τάφο του 5ου π.Χ. αιώνα, στο σημερινό βουλγαρικό χωριό Εζέροβο, κοντά στη Φιλιππούπολη, έκανε ο επίκουρος καθηγητής της ακουστικής και φυσικής της μουσικής στο Πανεπιστήμιο Θεσσαλονίκης κ. Χαράλαμπος Σπυρίδης και θα την ανακοινώσει αύριο στο Βαλκανικό Συνέδριο Φυσικής.

Ο κ. Σπυρίδης που έχει μελετήσει την αρχαιοελληνική και βυζαντινή μουσική, υποστηρίζει ότι το κείμενο με 61 συνολικά χαρακτήρες είναι μελωδία γραμμένη στη μουσική σημειογραφία των αρχαίων Ελλήνων με ελληνικά γράμματα, κι όχι απλή ελληνική επιγραφή, όπως υποστήριζαν ως τώρα πολλοί αρχαιολόγοι και γλωσσολόγοι.

«Πιστεύω, είπε στα «ΝΕΑ» ό κ. Σπυρίδης, ότι το επίγραμμα στο δαχτυλίδι του Εζέροβο είναι μια θρακική μελωδία, πιθανόν ένας ύμνος, κι είναι γραμμένη με σύμβολα της φωνητικής μουσικής. Με τη χρήση ηλεκτρονικού υπολογιστή και με τη βοήθεια των μουσικών πινάκων του Αλυπίου (4ος μ.Χ.) έκανα αποκωδικοποίηση των ιωνικών μουσικών συμβόλων, που είναι όλα φωνητικά, σε νότες σημερινής μουσικής σημειογραφίας.

 εξέλιξη της μελωδίας είναι μουσικά και μουσικολογικά ορθή, καθώς επίσης και αισθητικά αποδεκτή. Πιθανώς ο ρυθμός της μελωδίας είναι έξι-όγδοα. Τον ίδιο ρυθμό, επισήμανε ο κ. Σπυρίδης, έχει και ό ιερότερος χορός των Θρακιωτών, ο «ζωναράδικος». Κι αυτό δεν είναι τυχαίο. Διαπιστώθηκε, είπε ο κ. Σπυρίδης, ότι οι τρεις γραμμές της μελωδίας ανήκουν στο υπεριώνιο (ή υπεριάστιο) τρόπο και οι υπόλοιπες γραμμές στον υπεραιόλιο τρόπο…».

Το δαχτυλίδι με την παρτιτούρα του θρακικού ύμνου, που βρίσκεται στο αρχαιολογικό μουσείο της Σόφιας, είχε βρεθεί στη διάρκεια ανασκαφών στον τάφο του Εζέροβο μαζί με άλλα αρχαιοελληνικά κτερίσματα, κι έχει προκαλέσει ζωηρό ενδιαφέρον συγκριτικής γλωσσολογίας,
Οι χαρακτήρες είναι γραμμένοι πάνω στην πλάκα του δακτυλιδιού χωρίς να ξεχωρίζουν οι λέξεις. Σε αντιγραφή είναι οι εξής:

ΡΟΛΙΣΤΕΝΕΑΣΝ

ΕΡΕΝΕΑΤΙΑ

ΤΕΑΝΗΣΚΟΑ 

ΡΑΖΕΑΔΟΜ

ΕΑΝΤΙΛΕΖΥ

ΠΤΑΜΙΗΕ

ΡΑΖ

ΗΛΤΑ

Ο φιλόλογος Κοσμάς Αποστολίδης από τη Φιλιππούπολη είχε υποστηρίξει ότι η επιγραφή είναι γραμμένη στην ελληνική γλώσσα και ο Κωνσταντίνος Κουρτίδης είχε διατυπώσει τη γνώμη ότι είναι προφανής ο προφορικός και προαιολικός, δηλαδή ο θρακικός, χαρακτήρας της επιγραφής.
Πάντως πρέπει να σημειωθεί ότι την εποχή που γράφτηκε η επιγραφή οι Θράκες γνώριζαν την ελληνική γλώσσα την οποία μιλούσαν με ιδιαίτερους ιδιωματισμούς.

του Χρίστου Ζαφείρη
ermionh.blogspot.gr

H ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΒΑΘΜΙΔΩΤΗ ΠΥΡΑΜΙΔΑ ΤΗΣ ΤΡΙΤΗΣ ΧΙΛΙΕΤΙΑΣ

H ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΗ ΒΑΘΜΙΔΩΤΗ ΠΥΡΑΜΙΔΑ ΤΗΣ ΤΡΙΤΗΣ ΧΙΛΙΕΤΙΑΣ ΜΕΙΟΝ (π.Χ.)

Ποιοί φοβούνται και γιατί την Πυραμίδα της Θήβας;

Αρχαιολόγος Θεόδωρος Σπυρόπουλος

H μεγαλύτερη βαθμιδωτή πυραμίδα της τρίτης χιλιετίας μείον

«Κάτι τους φοβίζει και απαγορεύουν την είσοδο στο εσωτερικό του λόφου του Αμφείου» δηλώνει ο Αρχαιολόγος Θεόδωρος Σπυρόπουλος, που ανακάλυψε την βαθμιδωτή πυραμίδα, αλλά που δεν…ολοκλήρωσε, καθώς… μετατέθηκε ξαφνικά από την Θήβα, την οποία επισκέπτεται διαρκώς
και με αμείωτο πάντα το ενδιαφέρον του για τις εξελίξεις στο θέμα. Ρωτήσαμε τον κ. Σπυρόπουλο αν υπάρχουν εξελίξεις, καθώς το όνομά του «παίζει διαρκώς σε ξένα και ελληνικά έντυπα».

Απάντηση: «Ουδεμία, εκτός μιας ομάδας Θηβαίων που αγαπούν την παράδοση και τον πολιτισμό τους, τον οποίο όμως βλέπουν να καταρρακώνεται, να βρομίζει και να εγκαταλείπεται».

Η δική του συνεχής προσπάθεια είναι το κίνητρο της ανάσυρσης της έρευνας από την λήθη και το παρελθόν, της έρευνας που έκανε στον χώρο του Αμφείου και αποκάλυψε την μεγαλύτερη

βαθμιδωτή πυραμίδα της τρίτης χιλιετίας π.Χ, η οποία έχει όλες τις προϋποθέσεις να αναδειχθεί σ’ ένα από τα μεγαλύτερα μνημεία του Ευρωπαϊκού χώρου!

«Το πυραμιδικό σχήμα» εξηγεί, «απαντάται σε όλους τους πολιτισμούς (κεντρική Αμερική – Ευρώπη – Ινδία – Αίγυπτο), αλλά η επικρατούσα θεωρία πως το συγκεκριμένο σχήμα βρέθηκε και υιοθετήθηκε στην Αίγυπτο τίθεται υπό αμφισβήτηση μετά την ανακάλυψη του εκπληκτικού μνημείου στη Θήβα, το οποίο η Ελληνική πολιτεία συνεχίζει να αγνοεί και κάθε προσπάθεια για την ανάδειξή του προσκρούει στην ειρωνεία, δοκησισοφία και το κατεστημένο, το οποίο τελεί με την εντύπωση της αλάθητης γνώσης».

Να υπενθυμίσουμε πως ο Θ. Σπυρόπουλος είχε καταθέσει την θεωρία του γιατην βαθμιδωτή πυραμίδα του Αμφείου στην Φιλοσοφική Σχολή του Πανεπιστημίου της Αθήνας και ομόφωνα έγινε υφηγητής! Και θα συνέχιζε την έρευνα, αλλά η ξαφνική του «μετάθεση» άλλαξε τα σχέδια του.
Ο ίδιος θυμάται τον Απρίλη του 1973, όταν κατά την κάθ’ οδό στην πυραμίδα με τους συνεργάτες του ανακάλυψαν το «θαύμα της κατασκευής», που ερχόμενο στην επιφάνεια «θα συγκλονίσει όχι μόνο την τοπική κοινή γνώμη, που θα χαρεί για το λαμπρό μνημείο που διαθέτει, αλλά θα ανακινήσει και θα ακυρώσει πολλές ψευδεπίγραφες θεωρίες».

«Η απόσταση από τον δρόμο Αγίου Αθανασίου – Λαϊου, μέχρι το εσωτερικό της πυραμίδας είναι περίπου 50 εκατοστά και το μόνο που χρειάζεται είναι τολμηρή απόφαση, για την οποία διερωτώμαι ποιος δεν έχει το θάρρος να πάρει, ώστε να μπούμε μέσα και να διαπιστώσουμε πως εκεί υπάρχει το μεγαλύτερο, λαμπρότερο και τεχνικότερο μνημείο του προϊστορικού μας πολιτισμού» καταλήγει ο κ. Σπυρόπουλος, ευχόμενος ο αγώνας των λίγων έστω Θηβαίων να συνεχιστεί, ώστε να διαφωτίσουν τους επικεφαλείς της πολιτείας και της επιστήμης να ερευνήσουν τον Αμφείο Λόφο!!!

Θ. ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΣ: «Στον λόφο του Αμφείου υπάρχει η Πυραμίδα των Θηβών» Ο κ. Σπυρόπουλος στη συνέχεια αναφερόμενος στην σημερινή κατάσταση των αρχαιολογικών χώρων της Θήβας τόνισε ότι «αισθάνεται κανείς πικρία για την εικόνα που παρουσιάζουν τα μνημεία μας, πάνω στα οποία αποτυπώθηκε το μεγαλείο και η λαμπρή περιπέτεια του Ελληνισμού στη Θήβα. Της αξίζει μια καλύτερη τύχη και αν η δική μου παρουσία σήμερα εδώ έχει την δυνατότητα να συμβάλλει στην αφύπνιση των πολιτών ώστε να δώσουμε ξανά στη Θήβα τον προορισμό της, θα ήμουν πολύ ευχαριστημένος, είπε χαρακτηριστικά.ΓΙΑ ΤΙΣ

ΑΝΑΣΚΑΦΕΣ
Παράλληλα ο αρχαιολόγος αναφέρθηκε, μετά από ερώτηση δημοσιογράφου, και στην πρόταση του ιδρύματος Πάκαρντ να προχωρήσει σε ανασκαφές. Ο κ. Σπυρόπουλος έκανε αναφορά στον δάσκαλο του κ. Μαρινάτο που την δεκαετία του 70 τον παρακίνησε, όπως λέει χαρακτηριστικά, να κάνει ένα σχέδιο προσδιορισμού του ανακτορικού συγκροτήματος του Καδμείου. «Στόχος ήταν να σωθεί το ανάκτορο από την οικοπεδοποίηση, διότι την εποχή εκείνη που ήταν η δικτατορία, είχε προταθεί από κάποιους φορείς της πόλης να κτιστεί στην θέση της δημοτικής αγοράς η Λέσχη των Αξιωματικών και στο επόμενο οικοδομικό τετράγωνο να κατασκευαστούν πολυκατοικίες και τα αρχαία να μείνουν στα υπόγεια. Ευτυχώς η πρόταση αυτή δεν πέρασε και η δική μας πρόταση ήταν να απαλλοτριωθούν αυτά τα δύο οικοδομικά τετράγωνα ώστε να δημιουργηθεί ένας πνεύμονας οικιστικός και πολιτιστικός ο οποίος θα προστατεύσει και θα αναδείξει το Ανάκτορο. Χαίρομαι που υπάρχει ένας φορέας που θέλει να συνεχίσει τις ανασκαφές αυτές που καθυστέρησαν πολλά χρόνια. Η απαλλοτρίωση έγινε για να αναδειχθεί το Ανάκτορο του Κάδμου και αυτό δεν μπορεί να μετατίθεται συνεχώς για το απώτερο μέλλον. Πρέπει να γίνει τώρα».ΑΜΦΕΙΟΝ ΚΑΙ ΠΥΡΑΜΙΔΑ
Ο κ. Σπυρόπουλος μίλησε όπως ήταν φυσικό και για τον λόφο του Αμφείου εκεί που όπως υποστηρίζει ο ίδιος βρίσκεται η πυραμίδα των Θηβών. «Εκείνο που με ενδιαφέρει είναι η τύχη του μνημείου. Περί της τύχης και της μορφής του Μνημείου υπέβαλλα διατριβή επί υφηγεσία στο μεγαλύτερο πνευματικό ίδρυμα της χώρας μας, το πανεπιστήμιο Αθηνών, που εγκρίθηκε ομοφώνως. Σήμερα υπάρχουν διαπρεπής επιστήμονες, όπως ο κ. Ράμπαχ που είναι μέλος του Γερμανικού Αρχαιολογικού Ινστιτούτου και ανασκαφέας ενός τύμβου στην Ολυμπία, που χαρακτηρίζουν το Αμφείον… Πυραμίδα. Και από την εξωτερική του μορφή ότι είναι βαθμιδωτό συμφωνούν άπαντες. Είναι λυπηρό ότι ο σημερινός έφορος αρχαιοτήτων κ. Αραβαντινός, στο συνέδριο που έγινε πέρυσι στο Ούντινε, δεν είχε το θάρρος να κρατήσει την σειρά ομιλίας σύμφωνα με το πρόγραμμα. Για να αποφύγει την κριτική εναντίον του άλλαξε την σειρά και μίλησε μετά από εμένα. Εκεί όμως, όταν εμφανίζεται στα Διεθνή συνέδρια, φοβάται να πει ότι το μνημείο δεν υπάρχει. Εκεί λέει ακριβώς τα αντίθετα. Όταν εκεί υποστηρίζει ότι στον χώρο του Μουσείου βρήκε ένα μνημείο με πλινθοκατασκευή το οποίο είναι όμοιο με εκείνο που ανακάλυψα εγώ στην κορυφή του λόφου του Αμφείου, αφήνω την κρίση σε εσάς».Που είναι η αλήθεια και ποιο το ψέμα για την Πυραμίδα του Αμφείου….;
Τι βρήκε ο Α. Κεραμόπουλος, που έσκαψε από την ανατολική πλευρά του λόφου, την οποία έκοψε ο παλιός εθνικός δρόμος Αθήνας – Λαμίας; Στο πάνω μέρος είναι ο τύμβος , από κάτω είναι μια ζώνη με λευκό χρώμα , μετά το κάτω τμήμα του λόφου και μετά ο δρόμος που οδηγούσε προς την πλατεία. Ο Α. Κεραμόπουλος και αργότερα κάποιος άλλος αρχαιολόγος ερεύνησε την κορυφή του λόφου, αλλά και οι δυο δεν ευτύχησαν να βρουν ένα ταφικό μνημείο. Ο Παυσανίας όμως, αντιγράφοντας την τοπική παράδοση λέει πως εκεί υπάρχει κοινός τάφος για τον Ζήθο και τον Αμφίωνα. Ο Θεόδωρος Σπυρόπουλος ξεκίνησε δοκιμαστικά κι έπεσε πάνω στον τον τάφο. Πρόκειται για έναν τεράστιο κιβωτιόσχημο τάφο, τον μεγαλύτερο στον Ελλαδικό χώρο, που μέσα είχε δυο αποθέτες, που αντιστοιχούν σε δυο νεκρούς. Μέσα στον τάφο και λίγο έξω από αυτόν βρήκαν 4 χρυσά κοσμήματα και άλλα μικρά κομματάκια από χρυσό διάκοσμο, τα οποία δεν ήσαν στη θέση τους, γιατί ο τάφος ήταν κλεμμένος.

 Εκδήλωση με θέμα «Θηβαϊκά Δρώμενα σε Αρχαίους και Σύγχρονους Καιρούς» πραγματοποίησε στο συνεδριακό κέντρο Θήβας, με εισηγητή τον Αρχαιολόγο Θεόδωρο Σπυρόπουλο, ο Σύλλογος Πολιτιστικής Ανάπτυξης Θήβας «ΛΑΪΟΣ».«Το περιεχόμενο της σύζευξης, των δρώμενων της αρχαιότητας και του σήμερα, είναι συγχρόνως και αντίθεση. Στην αρχαιότητα είχαμε μια πόλη των Θηβών η οποία ακτινοβολούσε από δημιουργικότητα και πολιτισμό και σήμερα έχω την αίσθηση ότι η πόλη δεν βρίσκεται στο ίδιο επίπεδο που βρισκόταν στην αρχαιότητα» είπε σε δηλώσεις του ο κ. Σπυρόπουλος και συνεχίζει «στην απώτερη αρχαιότητα η Θήβα έχει να παρουσιάσει μερικά έξοχα μνημεία που την κατατάσσουν στην πρώτη σειρά των μεγάλων αρχαιολογικών χώρων της Ελλάδος. Η δόξα της συνέχισε και στους μεταγενέστερους χρόνους έτσι ώστε ο ένας κύκλος από τους κύκλους των τραγικών της αρχαιότητας να είναι ο θηβαϊκός που τροφοδότησε την Αττική τραγωδία».

Σκάβοντας με την ομάδα του (8 – 10 άτομα από την Θήβα), από το κέντρο του τύμβου, κατέβηκαν ένα πηγάδι 20 μέτρων και ανακάλυψαν ότι όλος ο λόφος του Αμφείου δεξιά και αριστερά ήταν κομμένος σε καταπληκτικές γαλαρίες ύψος 5 μ. και πλάτος 1,5 μ. , ενώ συνέχεια εύρισκαν κόχες. Τις γαλαρίες είχε δει και ο Α. Κεραμόπουλος όταν κόπηκε ο δρόμος. Αρχαιολογικό δελτίο 3/1917, σελ. 388, αλλά θεωρούσε πως ήσαν υδραγωγείο. Σκάβοντας και διατρέχοντας όλες τις γαλαρίες έφτασαν στην ΒΑ πλευρά, όπου άκουγαν τα βήματα των περαστικών απ’ έξω. «Πρόθεσή μας ήταν να ρίξουμε το μικρό χωμάτινο χώρισμα που υπήρχε , ώστε να βγούμε στον δρόμο και να συνεχίσουμε ευκολότερα από το να κατεβαίνουμε διαρκώς με ανεμόσκαλα από το πηγάδι, αλλά δεν προλάβαμε. Μετατέθηκα ξαφνικά και το πηγάδι γέμισε τσιμέντο…» συνεχίζοντας την περιγραφή ο Θ. Σπυρόπουλος.

Οι αρχαιολόγοι τότε αιφνιδιάστηκαν για να παραδεχθούν ότι το μνημείο είναι ενιαίο κι έτσι άρχισε η πρώτη κριτική και ο πόλεμος για την χρονολόγησή του. Για τον λόγο αυτό δε, ήρθε στην Θήβα ο 80χρονος Γερμανός καθηγητής της Βιέννης Φριτς Σταινμάγιερ, ο οποίος δέχτηκε τα πάντα, πλην όμως ζήτησε από τον Θ. Σπυρόπουλο να κατεβάσει την χρονολογία. «Μα αν κατεβάσω την χρονολογία τότε χάνει την αξία του το μνημείο το οποίο δεν βρίσκεται στην ουρά της εξέλιξης αλλά στην κορυφή αφού είναι το αρχαιότερο τυμβοειδές μνημείο στην Ελλάδα και στην Ευρώπη» είχε απαντήσει τότε ο Έλληνας Αρχαιολόγος..

Σήμερα 30 χρόνια μετά τις αξιολογήσεις του Θ. Σπυρόπουλου, ουδείς στην διεθνή βιβλιογραφία αμφισβητεί ότι το Αμφείο χρονολογείται το 2.500 π.χ, ότι τα χρυσά κοσμήματα και τα ευρήματα ανήκουν σε μια εποχή που συμπορεύεται με την παράδοση και ότι πρόκειται για τον διπλό τάφο των Ζύθου και Αμφίωνα. Οι αντιρρήσεις που υπάρχουν, αφορούν την πυραμίδα και είναι λίγες. Μερικοί δε από τους διαπρεπέστερους σήμερα αρχαιολόγους του κόσμου, όπως η Ζανέτ Φορσέ, ο Μαράν, ο Ράμπαχ (ανασκαφέας της Ολυμπίας) μιλούν για τον μεγαλύτερο τύμβο της Ελλάδας που έχει τη μορφή γήινης πυραμίδας. Το Αμφείο!

«Οι αντιδρώντες έχουν την εντύπωση ότι παλιότερα στην Ελλάδα κατοικούσαν μόνο τσοπάνηδες και ψαράδες. Δηλαδή, ενώ στον περίγυρο μας υπήρχαν υψηλοί πολιτισμοί (Μεσοποταμία, Τροία Αίγυπτος, Κρήτη) η Ελλάδα κοιμάται τον ύπνο του δικαίου και αυτό γιατί έτσι αρέσει σε εκείνους που έπρεπε να εντάξουν τους “ινδοευρωπαίους” σε κάποια χρονολογία και μια από αυτές είναι το Αμφείο, το οποίο όμως τους διαψεύδει, αφού είναι αρχαιότερο από τις τυμβοχωήσεις που υποτίθεται πως συνδέονται με την εισβολή “ινδοευρωπαίων” στην Ελλάδα. Και για να στηρίξουν τις θεωρίες τους έφτασαν στο σημείο να πουν πως ο πολιτισμός στην Ελλάδα αρχίζει με την Μυκηναϊκή εποχή το 1600 π.χ και ότι τον δημιούργησαν αυτοί που ήρθαν από Ουγγαρία, Αφγανιστάν κ.α. Παραμύθια της Χαλιμάς, που δυστυχώς τα διδάσκονται σήμερα στα σχολεία μας» επεσήμανε ο Θ. Σπυρόπουλος, προσθέτοντας:

“Όχι κύριοι. Θα αναστραφεί αυτή η πορεία είτε το θέλετε είτε όχι. Θα καταλάβετε ότι στην Ελλάδα από το 2.500 π.χ μέχρι το 1750 π.χ υπάρχει μια τεράστια πολιτισμική ανάπτυξη που δεν ξανάγινε ποτέ. Όλη η Μεσογειακή ζώνη έχει επηρεαστεί από τον ελληνικό πολιτισμό. Και η ίδια η Αίγυπτος στην υιοθέτηση του πυραμιδικού σχήματος ακολουθεί την Ελλάδα. Και απόδειξη δεν αποτελεί μόνο το περίοπτο μεγαλόπρεπο ασύγκριτο μνημείο του Αμφείου. Θέτουμε υπό την κρίση της πόλης και των επιστημόνων το θέμα: Δέχεστε αυτά που περιγράφω ότι είδα, δέχεστε μήπως ότι είναι υδραγωγείο κατά τον Κεραμόπουλο ή μήπως πως αποτελεί φυσικό φαινόμενο; Ότι και να δέχεστε, αξίζει τον κόπο να διαθέσουμε ένα μεροκάματο για να αφαιρέσουμε αυτό το μικρό παραπέτασμα του χώματος και να μπούμε μέσα. Δηλώνω πως αν μπούμε μέσα, θα ανακαλύψουμε πως εκεί θα χωρέσει ολόκληρη η πόλη και είναι κρίμα να μας στερούν αυτή τη δυνατότητα”.

ΔΕΙΤΕ ΕΔΩ ΤΗΝ ΟΜΙΛΙΑ ΤΟΥ ΑΡΧΑΙΟΛΟΓΟΥ ΚΑΘ. Θ. ΣΠΥΡΟΠΟΥΛΟΥ  ΣΤΟ ΦΡΟΝΤΙΣΤΗΡΙΟΝ ΘΗΒΑΪΚΗΣ ΑΡΧΑΙΟΓΝΩΣΙΑΣ